Evrensel tasarım prensipleri bağlamında konut tasarımı üzerine bir değerlendirme: Çorlu Nova city Projesi konut örneği

Abstract

Gelişen teknolojiyle birlikte insanlar, artık ihtiyaçlarına cevap verebilen, hayatlarını kolaylaştıran, tasarruflu yaşam sağlayan konut ve çevre güvenliğinin kontrolünün yanında herkes tarafından kullanılabilecek bağımsız çevre sunabilen, konforlu ve güvenli yaşam alanlarına sahip olmak istemektedir. Kullanıcının beklenti, istek ve ihtiyaçlarını karşılayan konutların tasarımı, tasarımcının sahip olduğu evrensel tasarım anlayışıyla mümkün olabilmektedir. Çalışma, hızla sanayileşen ve nüfus artışı gözlemlenen Tekirdağ'ın Çorlu İlçesinde yer alan "Nova City Projesi Konut Örneği" üzerinden bina çevresi, bina ve konut iç mekânlarının tasarımı evrensel tasarım prensiplerine uygunluğu bakımından ele alınmıştır. Çalışmanın amacı bir konut tasarımında "herkes için tasarım" kavramını vurgulamak ve bu doğrultuda erişilebilir ve kapsayıcı bir yaşam alanı oluşturmanın önemini ortaya koymak olmuştur. Konut örneği üzerinden evrensel tasarım prensipleri bağlamında konut tasarımının değerlendirilmesi hedeflenen bu çalışma, dört ana bölümde kurgulanmıştır. Birinci bölümde amaç, kapsam ve yöntem açıklanmış, ikinci bölümde evrensel tasarımın tanımı, tarihsel gelişimi ve prensipleri ele alınmış, konut kavramı ve kullanıcı ilişkisi incelenmiştir. Üçüncü bölümde, konut tasarımının bina çevresinin, bina ve konut iç mekânlarının evrensel tasarım prensiplerine uygun olarak nasıl düzenlenmesi gerektiği anlatılmıştır. Nova City Projesi konut örneği, üçüncü bölümde oluşturulan evrensel tasarım değerlendirme parametreleri bağlamında ele alınmış ve dördüncü bölümün sonunda değerlendirilmiştir. Çalışmada kullanılan yöntemler arasında literatür araştırması ve alan çalışması yer almaktadır. Literatür araştırması kapsamında, evrensel tasarım prensipleri, konut tasarımında erişilebilirlik ve kullanılabilirlik gibi konular üzerine yapılan mevcut çalışmalar, standartlar ve kılavuzlar incelenmiştir. Alan çalışmasında ise, seçilen konut örneği evrensel tasarım prensipleri bağlamında değerlendirilmiş, elde edilen bulgular çizelge ve görsellerle desteklenmiştir. Çalışma, evrensel tasarım prensiplerinin konut tasarımında uygulanmasının, herkes için erişilebilir ve kullanıcı dostu yaşam alanları yaratmada ne kadar kritik olduğunu ortaya koymaktadır. Elde edilen değerlendirme sonuçları, projelerde bu standartların uygulamasında hala eksiklikler olduğunu göstermektedir. Bu eksikliklerin giderilmesi, gelecekteki konut tasarımlarının daha kapsayıcı ve erişilebilir olmasına önemli katkı sağlayacaktır. Çalışmada standartlara dayanarak oluşturulan çizelgeler bir tasarım rehberi altlığını oluşturmakta ve bu tasarım rehberi mimarlar, inşaat firmaları ve tasarımcılar için değerli bir kılavuz niteliğinde olup, projelerin tasarım ve yapım süreçlerinde rehberlik sunarak, herkes için erişilebilir, sürdürülebilir ve konforlu yaşam alanları inşa edilmesine katkı sağlamayı amaçlamaktadır.