Özet
Geleneksel su değirmenleri, su gücü ile çalışan endüstri mirası örnekleridir. Bu çalışma ülkemizdeki su değirmenlerinin korunması konusunda sürekliliği sağlayacak yaklaşımlar geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Doğu Karadeniz, Orta Akdeniz ve Kuzey Ege Su Havzalarında gerçekleştirilen alan araştırmalarında tahıl öğütmek amacıyla kurulmuş (44) su değirmeni tespit edilmiş ve tümünün tescilsiz olduğu görülmüştür. Bu tezde su değirmenlerinin belgeleme sürecinin başlatılması amacıyla,"Türkiye Kırsal Kültür Varlıkları Değirmen Envanteri" modeli geliştirilmiş ve bu model kullanılarak Doğu Karadeniz Havzasındaki (25) su değirmeni ve bağlı bulundukları yerleşmelerin belgeleme çalışması yapılmıştır. Değirmenlerde ki bozulmaların boyutu yapısal ve biçimsel olarak çözümlenerek değerlendirilmiştir. Sonuçlara göre, en fazla bozulanın öncelikle onarılması gerekliliğine bağlı bir sıralama oluşturulmuş, belirgin bozulma neden ve çözümlemeleri doğrultusunda ortak koruma yaklaşımı geliştirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Endüstri mirası, Su gücü, Su değirmeni, Geleneksel üretim, Sürdürülebilirlik, Doğu Karadeniz