Geçmişten günümüze mimarın rolleri

Abstract

Çalışmada en genel tabirle, geçmişten günümüze mimarın rolleri incelenmiş ve günümüz mimar rollerinin analitik bir değerlendirmesi yapılmıştır. Mimarın toplumdaki konumu, çok yönlülüğü, ilgilendiği ve uzmanlaştığı alanlar, her dönemin kendi koşullarında değerlendirilmiş ve o dönemin mimarlık ortamını şekillendiren düşünce, mimarlık ve sanat anlayışları içerisinde ele alınmıştır. Ayrıca incelenen dönemlerdeki mimar rollerini anlamak için mimarlık tarihinde önemli yeri olan mimar figürlerinin kısa monografilerine de yer verilmiştir. Günümüzde mimarın çalışma alanları tarihte olduğundan çok daha büyük bir alanı kapsamaktadır. Tezde, mimarlığın alanını genişleten bugünün mimar rollerini incelemek ve bu rollerin yapı üretimiyle ve fiziksel çevrenin inşasıyla ilişkisini irdelemek izlenen birincil yoldur. Çalışmada öncelikle İlk Çağ'dan günümüze mimarlığın öyküsü; mimarın gelişimi ve mimara atfedilen özelliklerle birlikte dönemin koşulları içerisinde sunulmuştur. Barınma ihtiyacını karşılamak üzere mekânsal üretimler gerçekleştiren ilk insanlardan, günümüzün çok sayıda farklı yaklaşımlara ve uzmanlıklara sahip mimar rollerine kadar tarihsel süreç içerisinde mimarın toplum içindeki kimliği izlenerek geniş bir "mimar tarihi" incelemesi yapılmıştır. Üçüncü bölümde günümüzde yapı üretiminde doğrudan ve dolaylı olarak rol oynayan mimarlar ile ikisi ara kesitinde duran yani üretim sürecinin belirli bir kısmına dâhil olup, sürece toplumu ve kullanıcıyı dâhil eden mimar rolleri üç ana başlık altında incelenmiştir. Günümüz dünyasının ortak sorunlarına yönelik geliştirilen mimari yaklaşımlar araştırılmış, yapılı ve doğal çevreyle ilgili her tür uygulamada mimarın mesleki sorumluluklarının yeniden sorgulanması amaçlanmıştır. Tezin aynı zamanda, hem içinde bulunduğumuz döneme ışık tutması hem de bugün ve gelecekte mimarlardan ne tür roller beklendiğine ve nasıl bir mimarlık ortamı oluşması gerektiğine dair bir düşünce ortamı yaratması hedeflenmiştir.