Renk kavramı ve konut iç mekanında tasarıma etkileri

Abstract

Renk, iç mekan tasarımının en önemli öğelerinden biridir, iç mekanda yer alan tüm biçimler, yüzeyler renk farklılıkları ile daha iyi algılanır. Tasarımcı, iç mekanda hisleriyle beraber, renklerin fiziksel özelliklerini ve niteliklerinden dolayı birbirlerini nasıl etkiledikleri konularını bilerek, renk armoni yöntemlerini uygulamalıdır. Tasarımcıların bu konuda sadece hisleriyle hareket etmeleri ve renkleri tanımlamada bilimsel birikimlere sahip olmamaları bu çalışmanın yapılmasında önemli bir etken olmuştur. Rengin fiziksel özellikleri bilinmeden, konut iç mekan tasarımına etkilerinin incelenmesi, çalışmayı yetersiz kılacak ve bilimsel verilerden uzak tutacaktır. Bu nedenle birinci bölümde Renk Kavramının; rengi görme ve algılama, ışıkta ve boyada rengin durumu, renk sistemleri, rengin tanımlanma kriterleri, renk çeşitleri, renk çemberi, sıcak-soğuk renkler, renklerin niteliklerine göre birbirleriyle etkileşimleri, renk zıtlıkları, renkte kontrast ve renkte pasaj özellikleri incelenmiştir. Böylece; renk kavramı, iç mekan tasarımına etkileri konusunda ortak bir dil birliği sağlamak amacıyla incelenmiştir. İkinci bölümde, renk seçimini etkileyen kriterler ve renksel algılamanın önemini arttıran etmenler incelenmiştir. Başta psikolojik etkiler olmak üzere, şartlanmış refleksler, kullanıcı kimliği, moda, dönem stilleri, yaş-cinsiyet, coğrafi bölge, toplumsal yargılar, gelenekler - inanç sistemi, renklerin sembolik ve fonksiyonel anlamlan, mekanın işlevine uygunluk, mekan boyuttan gibi özellikler, tasarımcıyı ve kullanıcıyı renk seçiminde etkileyen kriterler olarak ele alınmıştır. Tasarımcının bu özellikleri dikkate alması, özellikle konutta yaşayacak bireylerin farklı durumlarına göre, farklı biçimlerde ele alınması ile önem kazanır. Renklerin algılanması ise; doku, malzeme, biçim, boyut, miktar ve ışık özellikleri ile önem kazanacağından ikinci bölümün sonunda yer almıştır. Üçüncü bölümde ise, renk kavramından edinilen bilgiler ışığında rengin konut iç mekan tasarımına etkileri üzerinde durulmuştur. Bu bölümde öncelikle renklerin mekan algılamasına etkisi incelenerek tasarımdaki yerine giriş yapılmıştır. Sıcak-soğuk, doymuş-doymamış ve açık-koyu renklerde perspektif etkiler, konut iç mekanından örnekler verilerek incelenmiştir. Tasarımcının önemli bir sorunu olan amaca ve anlatım türüne uyan bir atmosfer yaratma, renkte armoni yöntemleri ve etkileri, yine konut İÇ mekanından örnekler verilerek anlatılmaya çalışılmıştır. Armoni yöntemleri renk çemberindeki ilişkileri, nitelik ve miktarca kullanımları göz önünde bulundurularak ele alınmıştır. Bunlar sırasıyla; yakın-uzak renkler armonisi, zıt renkler armonisi, sıcak-soğuk renkler armonisi, renk baskınlığı ve armonisi, tek renk, iki renk ve çok renk armonisi olarak incelenmiştir. Bu çalışmada amaç, mekan ifadesini en etkin biçimde sağlayan elemanlardan biri olan rengin, konut iç mekan tasarımına etkisini incelemek, renklerin uyum, beraberlik ve bütünlüklerini sağlayabilmeleri için gereken konulan ele almaktır. Bu tezde tasarımcılara kaynak oluşturabilmek için, mekanlar, konut iç mekanından pek çok örnekle anlatılarak vurgulanmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Renk, iç mekan, konut, tasarım, armoni n