Kamusal çevreler için oturma elemanı tasarımında sorunlar

Abstract

Bu çalışmanın amacı; ürün kullanıcısı olarak kişinin içinde bulunduğu, onu kullandığı Kamusal Çevre ile olan ilişkilerinin incelenmesi, bu yolla tez konusu olan "Kamusal Çevreler İçin Oturma Elemanı Tasarımında Sorunlar"ın belirlenmesidir. Çalışma, Giriş ve 3 Ana Bölümden oluşmaktadır. Girişte; konunun ele alınış nedeni olan "Sorun"un ortaya konması, çeşitli çevrelerdeki görünümü, çalışmanın hedefi ile izlenen yol ve yöntem açıklanmaktadır. Bu bağlamda; BÖLÜM 1: Bu bölüm; KULLANICI PROFİLİ'nin incelendiği bölümdür. Burada önce - ürün kullanıcısı olarak - kişinin doğumla birlikte gelen (Biyo - bilimsel) bazı özelliklen ele alınmış, böylece davranışlarının nedeni ile sonuçlan, tasarım için ve tasarımcı gözüyle ortaya konmaya çalışılmıştır. Bireyin yapı ve yetisinin "görülür" hale getirilmesi, diğer bilim dallarının desteği ile ancak olasıdır. Bu bilim dallarının başlıcaları Anatomi, Fizyoloji, Psikoloji ve kişinin bir tasarım ürünü (örneğin, bir oturma elemanı) ile doğrudan ilişkilerini inceleyen bilim dalı olan Ergonomi'dir.IV Bu nedenle bu bilim dalları, konunun kapsam sınırlarını aşmamaya özen gösterilerek incelenmiş ve kişi davranışlarının nedenleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu bölümde gene bu kez kişinin sonradan edindiği özellikleri ile bunların etki ve gücüyle yönlenen davranış biçimleri ele alınmış, bu bağlamda kişilik özellikleri ve motivasyonun etki ve gücü incelenmiştir. Bölümün sonucunda ise; kişiye her açıdan uygun bir çevrenin - Kamusal Çevrenin - tasarımında öncelikle kişinin - bazı özelliklerinin bilinmesi gerekliliği açıklanmıştır. BÖLÜM 2: Bu bölüm; TOPLUMSAL VARLIK OLARAK BİREY'in incelendiği bölümdür. Bu bölümde birey bu kez "Toplusal bir Varlık" olarak ele alınmış, çevresi ile olan karşılıklı etkileşimi ve değer yargıları incelenerek kullanıcı - öge ilişkilerindeki otomatik davranışları ve toplumsal kuralların yeri ve önemi açıklanmış, bölümün sonucunda belirlenenlerin bir özeti ortaya konmuştur. BÖLÜM 3: Bu bölüm; ÇEVRE STRÜKTÜRÜ'nün incelendiği bölümdür. Bu bölümde önce tasarımcı olarak "Çevre" sözcüğünden ne anlaşılması gerektiği - kavram ve kapsamı - ele alınmış, Öznel ve Nesnel Çevre ile bunların boyutları araştırılmış, tasarım sorunlarına çağdaş yaklaşımlar kapsamında Çevre Dostu ve Geri Dönüşümlü Tasarımlar üzerinde durulmuştur. Gerçekte bir tasarım olgusunda, önceliği üründen ürüne değişen pek çok ölçüt kullanılır. Ancak günümüzde yeni bir ölçüt daha yer almaktadır. Ürün, ham maddesiyle, üretim tekniğiyle, kullanım sonrasında ömrünü yitirdiğindeyok olmasıyla ya da geri dönüşümüyle "dost" olmalıdır. İşte bu ölçütler, bu bölümün alt başlıklarını oluşturmuşlardır. Bölümün sonucunda ise bu ölçütlerin - artık - kesinlikle göz önünde bulundurulmaları gerektiği vurgulanmıştır. SONUÇ : Giriş, Birinci Bölüm, İkinci Bölüm ve Üçüncü Bölümlerdeki bulgu ve vargıların ışığı altında belirlenenler ile "görülür" hale getirilmeye çalışılan "Kamusal Çevreler İçin Oturma Elemanı Tasarımında Sorunlar", bir matris ile tasarımcının kullanımına sunulmaktadır.