Zeyrek SSK binalarının 20. yüzyıl mimarlık mirası korunma ölçütleri doğrultusunda değerlendirilmesi

Abstract

Yirminci yüzyıl mimarlık mirası kavramı, kapsamı ve korunması konusunda dünyada ve Türkiye'de gerçekleşen gelişmeleri sunmayı hedefleyen bu çalışma, bu temel kriterler doğrultusunda Zeyrek Sosyal Sigortalar Kurumu Binalarını ele alarak, bu binaları yirminci yüzyıl mimari mirasını koruma kriterlerine göre incelemekte ve bir çözüm önerisi getirmektedir.Çalışma konusu olarak Zeyrek SSK Binalarının seçilme sebebi, bu binaların farklı yönlerden taşıdığı değerlerden kaynaklanmaktadır. Bu bina kompleksi 1960'larda tasarlanıp, inşa edildiği zamanlarda Türk mimarlar, uluslar arası üsluba karşıt olarak, modern mimarlığın ilkelerini yeniden değerlendirerek yeni bir ulusal akım oluşturmuşlardır. Bu hareketin öncüsü de, Zeyrek SSK Binalarının da tasarımcısı olan Sedad Hakkı Eldem'dir. Sınırlı katılımlı bir yarışma sonucu seçilerek, 1964 yılında projelendirilen Zeyrek SSK binaları, 1986 yılında da Aga Khan Mimarlık ödülüne layık görülmüştür.Zeyrek SSK Binaları, hem modern mimarlık kriterlerini sağlamakta, hem de modernliğinden taviz vermeden, ulusal bağlamda da yakın çevresindeki tarihi dokudan izler taşımakta, onlarla bütünleşmektedir. Tarihin ve modernin kesiştiği kritik bir köşede yükselen binalar, çevresine karşı mağrur ve saygılı bir tavır içindedirler.