Özet
20. yüzyılın ikinci yarısına kadar tek yapı ölçeğine dayanan koruma anlayışında
özellikle 1964 yılında kabul edilen Venedik Tüzüğü ile birlikte alan koruma
yaklaşımı benimsenmiş, UNESCO’nun yanında ICOMOS, ICCROM ve Avrupa
Konseyi’nin yoğun çabaları sonucu koruma anlayışındaki gelişim 1980’li yıllardan
sonra hız kazanmıştır. Bu dönemden sonra korumanın fiziksel boyutunun yanında
sosyal ve ekonomik boyutu da önem kazanmıştır.
UNESCO Dünya Mirası Merkezi’nin Dünya Mirası Listesinde yer alma
koşullarından biri olarak yönetim planı talep etmesi ile birlikte, koruma alanları için
bir yönetim planının hazırlanması zorunluluk haline gelmiştir. Bu tez çalışmasında
çağdaş koruma anlayışının bir ürünü olarak yönetim planı kavramı doğrultusunda,
hazırlama ve uygulama boyutunda yaşanan sorunları dikkate alarak, koruma
alanlarının etkin bir şekilde yönetimi için yönetim planlama sürecinin belirlenmesi
hedeflenmektedir.
Çalışmada ilk olarak koruma kavramının geçirmiş olduğu tarihsel gelişim süreci
incelenmiş, dünya ve ülkemizdeki değişim süreçleri takip edilmiş, ikinci bölümde
yönetim planlarının günümüz koruma anlayışları içersindeki yeri değerlendirilmiş ve
tarihi alanların yönetimi için yapılan temel çalışmalar incelenerek tarihi alanlarda
alan yönetim planının hazırlanması süreçleri değerlendirilmiştir. Çalışmanın üçüncü
bölümünde Dünya’da ve Türkiye’de başarı ile sonuçlanan yönetim planları
incelenerek yönetim planı hazırlama sürecinin mekâna bağlı olmaksızın bazı genel
çerçeveler doğrultusunda hazırlandığı sonucuna varılmıştır. Son olarak belirlenen
yönetim planı süreci ve incelenen örnekler dikkate alınarak Tarihi Yarımada için bir
yönetim planı önerisi geliştirilmeye çalışılmıştır.
Bilim Kodu :
Anahtar Kelimeler :Koruma, Alan Yönetimi, Yönetim Planı, Tarihi
Yarımada,İstanbul
Sayfa Adedi :166
Tez Yöneticisi : Yrd. Doç. Dr. Kevser ÜSTÜNDAĞ