Sağlık yapılarında tasarım yönetimine yönelik bir model önerisi

Abstract

Yapım projelerinin zaman içinde daha karmaşık bir hale gelmesi ve toplam sürenin kısaltılmasına yönelik artan talepler bina tasarım yönetim sürecinin gittikçe zorlaşmasına neden olmaktadır. Bu süreç iyi yönetilmediği takdirde hatalı veya yetersiz tasarımlar oluşmakta ve bu durumda hataların düzeltilmesine yönelik çalışmalar gerekli olmaktadır. Genellikle ancak inşaat aşamasında fark edilen bu hataların veya eksikliklerin düzeltilmesi inşaat projelerinde süre ve maliyet artışlarının en önemli sebebidir. Ayrıca, bu gibi durumlarda hukuki sorunlar ve ilgili ek maliyetler de ortaya çıkmaktadır. Birbirinden farklı birçok fonksiyonu bünyesinde barındırması sebebiyle son derece karmaşık bir yapıya sahip olan sağlık yapılarında tasarım yönetimi daha da önem kazanmaktadır. Sağlık hizmetlerinin en iyi şekilde yürütülebilmesinde en önemli unsurlardan biri olan bu yapılar sosyal ve politik alanlarda da kritik bir rol oynamaktadırlar. Sağlık yapıları insan yaşamı ile doğrudan ilişkili olduğu için tasarımda yapılacak bir hata – diğer birçok yapıda olduğu gibi- sadece maddi kayıplara yol açmaz; bu hata ve eksiklikler geriye dönüşü olmayan toplumsal maliyetler ile sonuçlanabilir. Tasarım sürecinin en iyi şekilde yürütülebilmesi için bilgi akışının koordine edilmesi, hastane yönetimi ve tasarımcılar arasında etkin bir iletişim sağlanması görevleri ise proje yöneticilerine aittir. Bu çalışmada, sağlık yapılarının tasarım sürecinin iyileştirilmesi amacıyla öncelikle sağlık yapılarının iç ve dış mekan özelliklerinin hasta sağlığı ve çalışanlarının memnuniyetine olan etkileri incelenmiş ve daha sonra bu bilgiler kullanılarak fizibilite aşamasında paydaşların kullanımına sunulabilecek bir model oluşturulmuştur. Oluşturulan model mimarlar, proje yöneticileri, hastane yapıları hakkında çalışan araştırmacılar için yeni sağlık yapıları sürecinde, bilimsel vi araştırmalarda ve kanıta dayalı tasarım ilkeleri çervesinde mevcut hastanelerde kullanıcı memnuniyetinin değerlendirilmesine yönelik çalışmalara yol gösterici olması hedeflenmiştir. Anahtar Kelimeler: tasarım yönetimi, sağlık yapıları, tasarım süreci, sağlık ve çevre, hastane planlaması, iyileştiren çevre