Grafik tasarım öğelerinin kent dokusu içinde yer alış biçimleri: İstanbul örneği

Abstract

Bu çalışmada öncelikle 21.yüzyılda İstanbul'da yaşanan değişim ve dönüşümün yarattığı çevre sorunları karşısında "Kentlerin düzenlemesinde grafik tasarımdan ne gibi katkılar gelebilir? Kent ve görsel tasarım ilişkisi nasıl olabilir? Kentlerde bir estetik kavramından söz edilebilir mi?" sorularına yanıt aranırken, insana ilişkin her şeyin temelini oluşturan kent için, grafik tasarım ve çevresel grafik tasarım çerçevesinde yeni ve farklı bakış açıları bir araya getirilerek, görsel kirliliğe son verecek gündelik yaşama yönelik ipuçlarının ortaya koyulması amaçlanmıştır. Çalışmanın "Kent" adlı ilk bölümünde kentsel kimlik, kentsel yaşam kalitesi, kentsel mekanının iletişim işlevi kavramlarına açıklık getirilmiştir. "Görsel Kimlik" bölümünde grafik tasarım, görsel kimlik ve görsel algılama yaklaşımlarının ilkeleri, ilişkileri ve kent kimliğindeki yansımaları anlatılmıştır. Üçüncü bölümde Grafik Tasarım, Mimarlık Şehir Planlama, Endüstri Tasarımı, İç Mimarlık ve Peyzaj mimarlığı gibi disiplinlerle birlikte ortaya çıkan Çevresel Grafik Tasarımın, insan ve mekanla olan ilişkisi ele alınmış, Çevresel Tipografi ve Kamusal alanda okunaklılık, işaret ve yön bulma sistemleri, işlevleri ve kapsamlarını oluşturan öğeler anlatılmıştır. Dördüncü bölümde Grafik Tasarım Öğeleri ve Kentte Uygulama esasları, Reklam, İlan ve Tanıtım Kuralları ve Kentsel Bildirişim Tasarımı çerçevesinde örnekler üzerinden irdelenmiştir. Son bölümde ise kentsel tasarımda kullanılan grafik tasarım öğeleri üzerinden yapılan alan çalışmaları ele alınmış, örnekleri bağlamında "alışveriş merkezi dış cephe tabelaları, İstiklal Caddesi tabela değişikliği projesi, yapay kentleşme: yeni yaşam alanları ve tabela, şehir mobilyaları, engelsiz kent, dış cephe kaplamaları ticari, tanıtım tabelaları, kapı numaraları ve konut isimlikleri, LED ekran tabelaları, billboard ve raket panolar, piktogramlar ve uygulama alanları" kapsamında yer verilmiştir. Yine bu bölümde farklı disiplinler buluşturulurken, grafik tasarım disiplinin bakış açısıyla kent okuması yapılmıştır.