Kentte kadın sesleri: 1990 sonrasında İstanbul’da kentli kadının kültürel ürünler aracılığıyla kendini ifadesi

Abstract

Bu çalışmada öncelikle kentsel mekânın yapısına, değişen kent tanımlarına ve bu değişiklikleri çevreleyen tarihsel toplumsal kırılmalara yer verilmiştir. Aynı zamanda tarihsel süreç içinde kentsel mekânda kadınların kapladıkları alanlar ve kültürel üretimle ilişkileri açısından saptamalara varılmaya çalışılmıştır. Özel alan ve kamusal alan ayrımına, kamusal yerlerde ve mekânlarda kadınların "özgürce" dolaşabilir olmasını sağlayan değişimlere değinilmiştir. Bu çalışmada tarihsel ve toplumsal olarak tüm dünyayı etkileyen önemli kırılma noktalarının, kadınlar açısından getirdiği değişiklikler ile Batı'da ve Türk toplumunda (Osmanlı İmparatorluğu dönemini de kapsayarak) kadınların toplum, kültürel üretim ve müzik ile kurdukları ilişkiler değerlendirilmiştir . 1980'li yıllardan başlayarak Türkiye toplumunun geçirdiği değişiklikler ve bu değişikliklerin etkilediği yeni ifade yöntemlerinden biri olarak Rock müzik üzerinde durulmuştur. Sayıları az olmakla birlikte, çok belirgin bir şekilde önce 1980'lerin sonunda "kız grupları" olarak Rock müzik yapmaya başlayan kadınların arasından kendi Türkçe albümlerini yapan, piyasaya süren, konserler veren ve seslerini duyuran kadın müzsiyenler çıkmıştır. Yine 1980'lerin ikinci yarısından itibaren kadınlar, 1970'lerdekinden çok farklı bir biçimde sokağa çıkmışlardır. Özellikle kentte yaşayan kadınların ekonomik ve toplumsal açıdan önceki dönemlere göre özgürleştiği görülmektedir. Bununla bağlantılı olarak 1990Tı yıllarda İstanbul'da Rock müzik yapan kadın müzisyenlerin kendilerini bu bağlam içinde nasıl ifade ettiklerine, toplumsal ve ekonomik özgürlüğün, baskın ideoloji ve söylem içinde kendine nasıl bir ifade etme alanı açtığına ve seslerinin alternatif bir kamusal alan oluşturma sürecinde nerede kaybolup nerede duyulduğuna ilişkin, toplumsal-tarihsel perspektifte bir kopuşun ya da bir sürekliliğin temsil edilmesi üzerinden bakılmıştır. Anahtar Kavramlar: Kent, Toplumsal Mekân, Kamusal alan, Flâneur /Flâneuse, Kronotop (ZamanMekân), Popüler Kültür, Popüler Müzik, Rock Müzik, Kadınlar ve Kültürel Üretim, ecritur e feminine, Kadın Müzisyenler, İstanbul.