HAYVANLAR

Abstract

Hayvan Hakları düşüncesi Peter Singer’in Animal Liberation adlı eserinin ya-yımlanması ile büyük önem kazandı. Bu düşüncenin Jeremy Bentham gibi dahaevvelden öncüleri olsa da Singer’ın kitabı birkaç onyıl önceki Feminizm tartış-malarında olduğu gibi oldukça verimli felsefi tartışmalara yol açtı. Lori Gruenbu makalede delilleri daha çok akla dayanan haklar yaklaşımı ile faydacı yakla-şımların yanı sıra geleneksel ve insan türü merkezli yaklaşımları da içeren kay-dadeğer konumları ele almaktadır. Makale, hayvan hakları lehine olan yaklaşım-ların hemen hepsinin acının müşterekliği kavramından yola çıktığını ve ahlâkîbir toplumun esasen acı kavramına dayandığını göstermektedir. Bunun yanı sıraGruen daha duygucu bir konum olan sempati yaklaşımının kısa bir muhasebe-sini yapmaktadır. Her bir yaklaşımı daha önce Tom Regan’ın kullanmış olduğubir düşünce deneyine tabi tutmakta ve yalnızca akla dayanan delillerin hayvanhaklarını savunma konusunda kusurlu ve eksik olacağını eklemektedir.

Animal Rights has gained much significance since the publication of Animal Liberation by Peter Singer. Although there are some precursors to this debate such as Jeremy Bentham, Singer’s book triggered the fruitful philosophical debates very similar to those on the woman rights several decades ago. In this article, Lori Gruen surveys some considerable positions towards animal rights including traditional and extremely human species-centered approaches as well as rights argument and utilitarianism, arguments of which rely mainly on reason. The article shows that almost all the arguments in favour of animal rights start from the idea of commonality of suffering and that a moral community is based mainly on suffering. She also gives a brief account of more emotivist position of sympathy. To test the claims of each position she borrows the hypothetical condition already used by Tom Regan and adds that to use the reason solely in justifying animal rights is defective and inadequate and emotions are to be called out.