Kentsel tasarım bağlamında mikro ortam analiz yöntemleri: İstanbul Tarihi Yarımada Haseki Bölgesi Örneği

Abstract

Bu tez, kent bütünü içinde kentsel çevre imgesinin görsel olarak incelenmesini ve daha sonra Haseki Bölgesi üzerinde karşılaştırmalı olarak uygulanmasını içeren bir çalışmadır. Kentsel görünüm ve çevre imgesini oluşturan fiziksel mekan elemanlarının ortaya çıkarılmasıyla, insanlara niçin önemli olduğunu vurgulamaktadır. Kentsel tasarım bağlamında "Haseki" örneği incelenirken, öncelikle kentsel mikro ortam tasarımının tanımı yapılmıştır. Bu tanımlamalar yapılırken, "kentsel tasarım", "kentsel mekan", "mekanda dördüncü boyut-tarih" ve "kentsel algı" kavramları detaylı olarak ele alınmıştır. Kentsel tasarım bağlamında mikro ortam tasarım sürecine ilişkin beş analiz yöntemi ayrıntılı olarak incelenmiştir. Haseki Bölgesi'nin tarih sürecinde analizi yapılmıştır. Bu analiz esnasında Haseki külliyesinin tarihsel geçmişi, Haseki Caddesi'nin yeri ve önemi ile külliye çevre ilişkileri anlatılmıştır. 19. ve 20. yy. Haseki kent sokakları ve kent dokusunun gelişim aşamaları ve bölgeye özel morfolojik bir irdeleme yapılmıştır. Mikro ortam tasarımına ilişkin tanımlanan Hedman & Jaszewski, Lynch, Cullen, Cluskey and Alexander'in yöntemleriyle Haseki Bölgesi'nin analizi yapılmıştır. Böylece kentlerimiz karekterlerini değiştirerek büyürlerken hangi fiziksel elemanların korunmaya değer olduğunun ve bu koruma olgusunun nasıl yapılacabileğini göstermeyi amaçlanmaktadır.