Tezhip sanatının kullanım alanları

Abstract

İnsanlar ve nesiller arası yazılı İletişim ihtiyacından doğan ve gelişen yazı, insanlar ve toplumlar geliştikçe yalnız bir ihtiyaç olmanın ötesinde estetik değerler kazanarak, değişen zevkler ve ekoller doğrultusunda süslenme yoluna gidilmiştir.

En önde gelen işlevi yazı süslemesi ve yazının elbisesi olarak kabul edilen tezhip sanatında süsleme öğeleri olarak stilize edilmiş hayvansal, bitkisel ve bulut motifleri kullanılmış, değişen zevk ve ekollere rağmen altın ve lacivert uyumu her dönemde ortak nokta olmuştur.

Kanuni döneminde diğer sanat kollarında olduğu gibi doruk noktasına ulaşan ve hiç bir tezhip ekolünün etkisinde kalmadan salt Osmanlı özelliği kazanan tezhip sanatına Batılılaşma hareketleri ile beraber Klasik anlayışın dışında barok, rokoko özelliklerinden etkilenerek değişik yorumlar eklenmiştir.

Sanat tarihi kitapları incelendiğinde hemen her konusunda geniş araştırmalara rastladığımız halde tezhip sanatı biraz ihmal edilmiş bir konu olarak karşımıza çıkar. Prof. Dr. Süheyl Ünver'in Türk Tezhip Sanatı'nı canlandırıp yaşatma çalışmaları ürünlerini vermeye başlamış ve son yıllarda diğer geleneksel sanatlarımıza olduğu gibi tezhip sanatına karşı da ilgi günden güne artmaya başlamıştır.

Bugün Üniversitelerimizin Güzel Sanatlar Fakültelerine bağlı Geleneksel Türk Sanatları bölümlerinde Akademik olarak öğretilen tezhip sanatı alanında aynı zamanda master ve doktora düzeyinde eğitim de verilmekte, düzenlenen kurslar ve sergiler ile daha geniş kitlelere ulaşılma yoluna gidilmektedir.