Bina ve Bina Cephesinin Kullanıcı-Tasarımcı İletişiminin Alan Çalışması ile Sorgulanması

Abstract

Kentlerin görsel yüzü olan dış duvarlar, cephe oluşturduğu iç mekan ve yakın dış çevresi ile iletişim kurmaktadır. Cephe tasarımında; biçim, malzeme, renk, doku, doluluk-boşluk (geçirgenlik) görsel iletişim gücünü belirleyen en önemli dış duvar öğeleridir. Kentsel dönüşüme bağlı olarak hızlı inşa hareketleri içinde her bölgenin yerleşim potansiyellerine göre farklı biçimlenme yaklaşımları görülmektedir. İstanbul İli Kadıköy İlçesi Bağdat caddesi yakın çevresi de mevcut potansiyelleri gereği hızlı yapı üretiminden en çok etkilenen yerleşim bölgelerinden biridir. Bölgede yapılan ön analizlere göre ölçek olarak yaşanan değişimin yanında, yüksek binaların son on yıl içinde en az bir cephesinin tamamen sağır (kapalı) olarak yapıldığı dikkat çekici bir şekilde gözlenmektedir. Dokuda belirgin olarak hissedilen bu yaklaşımın, binanın yakın çevresinde yaşayan kalıcı kullanıcı, ya da sokağı kullanan geçici kullanıcılar için; aidiyet duygusunu azaltabilme, güvensiz sokak oluşturabilme, iletişimin azalması ile komşuluk ilişkilerinin azaltabilme potansiyellerine sahip olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın hipotezi; yaygınlaşmakta olan bu cephe tasarım yaklaşımının bina yakın çevre kullanıcısı üzerinde etkisinin oran, uyum, geçirgenlik, sosyal statü ve toplumsallık özelliklerinin istatistiksel anlamlı farklılık içermesinin sorgulanmasıdır. Bu amaçla Kadıköy ilçesi Bağdat Caddesi yakın çevresinde belli ölçütlere göre alan ve anket çalışması yapılmıştır. Konut mimarisinde dış cephe tasarımı algı ölçeğine yönelik tanımsal istatistik bilgiler ve çalışmanın hipotezleri doğrultusunda istatistik anlamlı farklılığın sınanmasına yönelik çıkarımlar değerlendirilmiştir.