Mekânsal Ayrışmayı Yürüyerek Okumak: Karaköy’ün Hayali Sınırları

Abstract

Mekânsal ayrışma tartışmalarında ırk, etnisite ve sınıf temelli farklılıklar ele alınırken toplumsal yaşamdaki yeni dinamiklerle birlikte tartışmalara toplumsal statü, kültürel düzey ve yaşambiçimi gibi etkenler dahil edilmiştir. Bu araştırmada kentsel politikalarla ve toplumsal olaraküretilen ve sürdürülebilir kılınan mekânsal ayrışma, İstanbul’un Karaköy semti üzerinden elealınmıştır. Araştırmada Karaköy semtinin güncel sosyal, ekonomik, kültürel ve mekânsal özellikleri ele alındığında semtin bu özelliklerinin şekillenmesinde birçok farklı etkenle karşılaşılmıştır. Karaköy’de kültür ve sanat alanının genişlemesi, Galataport Projesi ve Beyoğlu genelinde yaşanan olaylar sonucu farklı sektörleri içinde barındıran Karaköy toplumsal sınıflara vegruplara bir arada ama farklı bölgelerde ev sahipliği yapmaya başlamıştır. Araştırmada Karaköy’deki ayrışmanın ekonomik temeli olsa da Bourdieucü anlamda sermayeler temelli yaşandığıortaya konulmuştur. Kültürel sermaye ayrışmayı oluşturan temel belirleyici olmuştur. Durumçalışması olan araştırmada 36 derinlemesine mülakat ve gözlem ile gerçekleştirilen saha çalışması esnasında yürüme yöntemi kendiliğinden gelişmiştir. Katılımcılarla sahada yapılan yürüyüşlerle katılımcıların Karaköy algıları hakkında bilgi edinilmiş ve semtin mekânsal ayrışması haritalandırılmıştır. Araştırmada kullanılan yürüme yöntemi literatürde gezici yöntemlerbaşlığında rehberli gezi yöntemi olarak yer almaktadır. Çalışma bu bağlamda kent çalışmalarında yeni metodolojik arayışlar tartışmasına katkı sağlamaktadır. Yürüyüşlerle ortaya çıkanhayali sınırlar kentlinin kent mekânıyla ve toplumla kurduğu ilişkiyi göstermesi bakımındanönem taşımaktadır.

In the spatial segregation discussions, while race, ethnicity and class-based differences were discussed, with the new dynamics in social life, factors such as social status, cultural level and lifestyle were included in the discussions. In this study, spatial segregation which produce and sustain by urban policies and society was analyzed in Karaköy district of Istanbul. As a result of the expansion of the culture and art field in Karaköy, the Galataport Project and events throughout Beyoğlu, Karaköy, which includes different sectors, started to host social classes/groups together but in different areas. In this research, it is revealed that although it has economic basis, segregation in Karaköy is based on Bourdieus’ capitals. Cultural capital was the main determinant of the segregation. In the case study involving 36 in-depth interviews and observations, walking method was developed spontaneously during the research. Within the walks, the participants gave information about their perceptions on Karaköy and the spatial segregation of the neighborhood were mapped. In this context the study contributes to the discussion of new methodological approaches in urban studies. The imaginary boundaries that emerge with the walks are important in terms of showing the relationship that people established with the urban space and society.