Sağlık binaları ve hastaneler

Abstract

Toplumumuzun sağlık sorununun çözümlenmesinin bir şartı da, hizmeti yurdun her köşesine götürmek üzere bilinçli bir sağlık örgütünün kurulmasıdır. Yapılacak her sağlık tesisi bu örgütün bir parçası olarak ele alınmalıdır. Planlı kalkınma dönememizde bunun gözetilmesine çalışılmaktadır. 1971 yılında yurdumuzdaki yatak sayısı 91851'e çıkarılmış ve ikinci plan dönemi hedefi olan 1000 nüfus için 2.5 hasta yatağı 2.51 sayısı ile aşılmıştır. Bu sayının 1968 yılında Federal Almanya'da il, Italya'da 10, Fransa'da 6.7, Yunanistan'da 5.9, Bulgaristan'da II olması, bu alanda daha ne kadar geride olduğumuzu orta-ya koymaktadır.

1973-77 üçüncü plan, koruyucu hekimlik tesislerine daha fazla önem vermekte. hastanelerin bir kaç büyük şehirde toplanmış olduğu düşünülerek, yenilerinin bunlardan yoksun şehir ve kasabalarımızda inşasını ön görmektedir.

Bu plan döneminde yurdun her yerinde 1000 nüfus için en az 1.7 has ta yatağı sağlanması hedef alınmıştır. Dördüncü plan döneminde bir miktarın 2.6'ya çıkarılması düşünülmektedir. Gelişmiş illerde bu standardın üzerindeki miktarlarla beraber 1982 yılında yurdumuzda 160.000 yatakla 1000 nüfus başına düşen hasta yatağı ancak 33 0-labilecektir.

İhtiyacın büyüklüğü karşılanmasının yüklediği fedakârlığın çokluğu yapılacak sağlık ocak ve evleri ile hastanelerin bilinçli ve ekonomik bir şekilde inşasının önemini ortaya koymaktadır.

Başka ülkelerde yapılan hastanelerin büyük çoğunluğu konuda uzman haline gelmiş mimarlara sipariş edildiği halde, bizde hemen hemen bütün hastane projeleri yarışma yolu ile hazırlatılmaktadır. Bu yüzden bizden çok daha ileri olan Almanya ve İsveç gibi ülkelerde yeni inşa edilen hastanelerin büyük kısmının havalandırma ve aydınlatmağa ihtiyaç göstermeyen biçimde olmalarına karşıt bizde yeni projelerin çoğunluğunun ancak havalandırma ve ışıklandırma ile işleyebilecek şe-kilde olmaları, Teknik araç ve personel gücümüz açısından düşündürücüdür. Kabiliyetli genç mimarlarımızın başka ülkelerdeki en son proje denemelerini de takip ederek ve genellikle çok ilginç çözümler getirdikleri bu projelerin, yurt gerçeklerine daha uygun, daha iyi, daha sürekli işler, daha ekonomik olmaları, geniş bir mimar topluluğunun hastane konusunda daha etraflı bilgi sahibi olmaları ile kabil olacak tir,

Bu kitabın hastane projesi yapacak meslekdaşlarıma, program yapacak hekim ve idarecilere yararı olmasını dilerim.

Benim hastane konusuna ilgim meslek hayatımla beraber başlar. Akademideki öğrenimim sırasında değerli hocam merhum Arif Hikmet Holtay'la yaptığım ve çok yararlandığım seminer çalışmasından sonra 1936 yılında diplomamı alınca Maarif Vekaleti Mütehassis mimarlığı bürosuna atanmıştım. O zamanlar bakanlık önemli binaların projelerini Güzel Sanatlar Akademisi içinde kurulmuş bulunan ve mimarlık bölümü başkanının yönetiminde yürütülen bu büroda hazırlatırdı.

Alman mimar Zimmermann (H. Pölzig'in başasistanı)'ın şefliğinde yürütülen bizim büro kısmı, İstanbul Üniversitesi'ne bağlı Yukarı Gureba Hariciye, Nisaiye, Kulak boğaz burun paviyonları, Aşağı Gureba da Dahiliye amfisi, Haseki'de Tedavi kliniği, Cerrahpaşa'da Hariciye ve Göz klinikleri projelerini hazırlıyordu. Bunların programlarının yapılmasında, taslak projelerin son şekillerinin almasında o zamank i Tıp Fakültesi Profesörleri: Nissen, Frank, Igersheimer, Hellmann