Mimarlıkta hafiflik için geliştirilen teknolojilerin yapı örnekleri üzerinden değerlendirilmesi

Abstract

Mimarlıkta kaynak yönetimi, yüklenicinin ve kullanıcının ortak paydada buluşarak maliyet, zaman ve nitetik paydaşlarının en iyi şekilde yönetilmesi ile mümkün olmuştur. Çevreye ve doğaya en az etki bırakan tasarımın ve teknolojinin önem kazandığı 21.yy dünyasında malzemenin ve sürecin akıllıca ve çevreye en az etki bırakarak kullanılması ile yönetilmesi tasarım problemlerinden biridir. Tıpkı II. Dünya savaşında ekonomik kriz ve gerileme ortamında tasarımcılardan az malzeme ile geliştirilen etkin formlar tasarlamaları istendiği ve bununda kabuk geometrilerinin gelişmesine katkı sağlandığı gibi günümüz modernite amaçları ve güncel tasarım problemleri de yeni yapısal sistemlerin, teknolojilerin, formların geliştirmesine katkı sağlanmaktadır. Günümüzde gelişen malzeme teknolojisi, havacılık, uzay bilimleri ve otomobil sektörünü etkilediği gibi mimarlık dünyasındaki araştırmacıları da etkilemiş araştırma ve geliştirme faliyetlerinde yenilikçi malzeme ve teknolojilerin kullanılmasına öncülük etmiştir. Yapı ölçeğinde hafiflik, tasarlandığı ve yönetildiğinde mobilite, dönüşebilirlik, taşınabilirlik ve yeniden konuşlandırılabilirlik gibi alanlara da imkan sağlamaktadır. Bu gibi özellikleri ile afet bölgelerinde sökülüp tekrar konuşlandırılabilen, hafifliği sayesinde iki ya da tek kişinin taşıyabildiği geçici konutlara veya barınaklara imkan vermektedir. Çalışmada her yapıyı inceleyerek önce soru seti hazırlanmakta, yapının özellikleri ile analiz edilmekte ve veriler ışığında mevcut ise kg/m2 değerleri karşılaştırılarak hafifliği konusunda malzeme ve geometrinin katkısı incelenmektedir. Çalışmanın genel hatları ise şöyledir; Birinci bölümde çalışmanın ve problemin tanımı, amacı ile merak konusu olan sorular saptanarak yöntem ve kısıtlamalar belirlenmektedir. İkinci bölümde literatür taraması yapılarak strüktürel etkinlik kavramı, süreç yönetimi ve teknolojik gelişmelerin sürece etkisi, malzemelerin özelliklerinin incelenmesi hafifliğin algısal ilizyon özelliği ve ağırlıktaki hafiflik kavramı incelenmektedir. Esin kaynakları ve biyomimetrik yaklaşımlar ile oluşturulan analojiler incelenmekte ve yapımda hafiflik sağlayan detay ve sistemler araştırılmaktadır. Üçüncü bölümde belirlenen soru setine göre yöntem oluşturulmakta, çalışmanın kavram haritası hazırlanmakta ve malzeme başlıklarına göre oluşturulmuş örnekler incelenerek yapının özellikleri, hafifliği sorgulanmaktadır. Tüm bu yapıları incelendikten sonra ise analizeler ile karşılaştırmalar yapılmaktadır. Bu analizler gömülü enerji, malzeme, sistem karşılaştırması, birim maliyet analizi gibi kalemlerde gerçekleştirilmektedir. Sonuç bölümünde tüm çalışmanın ve özellikle de üçüncü bölümün değerlendirilmesi yapılmakta, hafif tasarım için gerekli nitelikler, çıkarımlar ve bulgular ortaya konmaktadır.