Oturma öğesi tasarımında basınç diyagramı modelinin kullanılmasıyla oturma profilinin tasarım kriterlerinin ortaya konulması

Abstract

İnsanın doğal gereksinimlerinden biri olan oturma eylemi, kişide dinlenmeyi sağlamasının yanında fizyolojik olarak birçok sorunu da beraberinde getirmektedir. Yapılan araştırmalarda oturma eyleminin neredeyse bütün fizyolojik yapıyı etkilediği bulgulanmıştır. Buradan çıkarılabilecek sonuç ise; dinlenme bakımından doğal bir ihtiyaç olan oturma eyleminin sağlık açısından da bir o kadar tehlikeli olduğudur. Bu çalışmada, kişinin fizyolojik ve antropometrik özelliklerine göre özelleşmiş ve tasarlanmış kişiye özel üretim oturma elemanlarının önemi ortaya çıkarmak için vücut-kitle indeksi sabit tutulan normal kilodaki 13 üniversite öğrencisinin katıldığı bir deney gerçekleştirilmiştir. Bu deneyde farklı postür, oturma yüksekliği, destek durumu ve oturma eğimlerinin gelen basıncı ne şekilde değiştirdiği gözlemlenmiştir. Deney bulguları göstermektedir ki, kişilerin antropometrik özellikleri gözetilmeksizin, ortalama değerler çerçevesinde hazırlanan oturma düzenekleri, oturma konforunu yeterli bir şekilde sağlamamaktadır. Oturma elemanındaki değişkenler, oturma konforunu ve buna bağlı olan bir çok fizyolojik rahatsızlığı etkileyen bir unsurdur. Buna bağlı olarak, kişinin fizyolojik ve antropometrik özelliklerine göre özelleşmiş ve tasarlanmış kişiye özel üretim oturma elemanlarının önemi ortaya çıkmaktadır. Aynı zamanda birden çok kişinin oturduğu genel oturma birimlerinin, oturma eylemini gerçekleştirecek popülasyonun antropometrik ve fizyolojik özelliklerinin sınırları içerisinde tasarımları yapılmalıdır. Ölçüm parametreleri olarak yaş grubu, cinsiyet, bulunulan coğrafyadaki insanların fizyolojik ve antropometrik özellikleri, oturma elemanının işlevi, oturma süresi ve kültüre ilişkin alışkanlıklar göz önünde bulundurulmalıdır.