21. yy.da Türkiye mücevher endüstrisinde katma-değer dinamiği olarak endüstri tasarımı ve küresel rekabet: “Made in Italy” örneği üzerinden bir model önerisi

Abstract

Tez çalışmasının amacı, `Made in Italy' örneği üzerinden Türkiye mücevher endüstrisinin rekabet gücü için tasarım odaklı bir model oluşturmaktır. Tez, iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, 21.yy.da mücevher endüstrisinin rekabet gücü için bir katma-değer dinamiği olarak ürün tasarımının konumunu belirlemeyi amaçlamıştır. Bölüm, üç alt bölümden oluşmuştur. Birinci bölümde takı ve mücevherin anlamsal çözümlemesi yapılmış, Batı ve Doğu kültürlerindeki anlamı, tarihi süreçte işlevsel gelişimi ve 21.yy. tüketim dinamikleri içindeki konumu araştırılmıştır. Sosyo-ekonomik açılım olarak lüks kavramı açıklanmış, lüks ürünlerinin yapısal çözümlemesi yapılmış ve lüks pazarı dinamikleri açıklanmıştır. Değerli madenlerin mücevher üretimindeki etkinliğinin belirlenmesi için kuyumculuk ve üretim teknikleri açıklanmıştır. Üçüncü alt bölümde, rekabet kavramının tanımlanmış, tasarımın küresel rekabet avantajı olarak işlevi sorgulanmıştır. Tezin ikinci bölümünde, katma-değer üretiminde bir başarı örneği olan `Made in Italy'nin yapısal çözümlemesi yapılmıştır. `Made in Italy'nin kaynakları olan, üretim sisteminin tasarım sistemiyle ve katma-değer yaratmadaki rolüyle ilgili araştırmalar yapılmıştır. Yapısal çözümleye bağlı olarak, `Made in Italy'nin bir uzantısı olan, küresel rekabette yüksek rekabet avantajına sahip İtalyan mücevher endüstrisinin bir analizi yapılmıştır. `Made in Italy' modeliyle bir karşılaştırma yapmak ve metot oluşturabilmek üzere Türkiye mücevher endüstrisinin bir analizi yapılmıştır. Analiz, örnek işletmelerle yapılan bir saha çalışmasıyla desteklenmiştir. Bu analizler sonucunda, yüksek katma-değer üretimine örnek yapı `Made in Italy'nin üretim ortamını oluşturan etkenler saptanmış, bu etkenler içinde tasarımın konumu belirlenmiştir. Sonuç olarak, karşılaştırmalı yapısal analizler üzerinden belirlenen, Türkiye mücevher endüstrisinin küresel tasarım ortamındaki rekabet gücü için önerilen, tasarım odaklı stratejik model önerisinin aşamaları saptanmıştır.