Özet
MODA FAKTÖRÜNÜN,BEŞ YILDIZLI OTEL MİMARİSİNDE,LOBİ İÇ MEKAN
KİMLİĞİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Çeliköz,Aykut
Mimar Sinan Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü
Danışman:Prof. Onur Altan
Temmuz 2001
Yüzyıllar boyu sayısız icatlara ve yeniliklere imza atan insanoğlu yaşadığı
çevreyi, eski ile yeni arasında birtakım bağlara dayanarak, değiştirmiştir ve
değiştirmeye devam etmektedir. Yenilenme hevesinin sebepleri, zaman zaman
bireyin kendi içinde yaşadığı psikolojik gerilimler, zaman zaman da çevresel değişim
ve gereksinimler olmuştur. Bu doğrultuda gerçekleştirilmeye çalışılan teknolojik ve
kültürel değişimler, kısa süreli ve etkisiz kalabildikleri gibi, uzun süreçler ve önemli
toplumsal hareketlerin neticesinde önemli sonuçlarda doğurmuşlardır. Moda başlığı
altında toplanan bu değişimler günlük hayatın her alanında faaliyet göstermektedirler.
Bu araştırma, sözü edilen sebepler ve doğal gereksinimler sonucunda, Beş
yıldızlı otel mimarisinde lobi iç mekan oluşumunun, moda faktöründen nasıl
etkilendiğini irdelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma boyunca; Moda, Kimlik, Kültür,
İnsan, Mekan ve Lobi anahtar kelimelerini kullanarak mimarlıkta moda kavramı ve
modanın otel lobisine yansıması incelenmiştir.
Bu amaçlara ulaşmak için, tezin birinci bölümünde ”Moda” başlığı altında
konunun özünü oluşturan kavramların modayla etkileşimleri, moda olgusunun tarihsel
süreci ve ortaya çıkma nedenleri ele alınmıştır.
Çalışmanın ikinci bölümünde, tez çalışmasını genel çerçevesini belirlemek ve
incelenecek otel lobi mekanının verilerini elde etmek için, ele alınan konunun
kapsam, uzantı ve bileşenlerinin bir sistem olarak tanımlanmasına çalışılmıştır.
Üçüncü bölümde ise, “Otel lobisindeki ana eylemlerden biri olarak kabul edilen
oturma eylemi” ne ait ekipmanlara dair incelemeler yapılmaktadır. Günümüz lobi iç
mekan elemanları üzerinde 20.yüzyıl akımlarının etkilerinin araştırıldığı bu bölümde,
teknolojik gelişmeler, farklı anlayış ve arayışlar ile estetiği yakalama çabaları
saptanmaktadır.
Çalışmanın dördüncü bölümünde örneklere yer verilmiştir. Pera Palas ve
Hilton Oteli örneklerinde, Türkiye’nin içinden geçmekte olduğu batılılaşma ve
kapitalistleşme hareketi sonucunda girdiği topyekün kültürel değişim somut bir
biçimde ortaya konmaktadır. Türkiye’den bu iki örneğin seçilmesinin nedeni, sözü
edilen otellerin, yaşanan sosyal değişim dönemine ait ve zamanlarının özelliklerini en
iyi yansıttığı düşünülen yapılar olmalarıdır. Toplumdaki bu batılılaşma modası Türk
mimarlık söylemine batıdan giren bir fonksiyon sayılan ve sosyal değişimler ile
onların mimari etkilerini rahatça izlemeye olanak tanıyan bu iki otel yapısının lobi
mekanlarını nasıl şekillendirmiştir sorusuna cevap aranmıştır.