Antalya / Güzel Oba Mezarlığı'nda Orta Asya Türk Taş Heykelleri Geleneğine Bağlanan Bir Mezar Taşı

Abstract

Antalya Büyükşehir Belediyesi, Sağlık İşleri Dairesi ve Mezarlıklar Şube Müdürlüğünün izniyle, Antalya ilçe ve köylerindeki eski mezar taşları üzerine tarafımızdan bir bilimsel inceleme ve değerlendirme çalışması başlatılmıştır. Bu çalışma zaman içinde Antalya dahilindeki bütün eski mezar taşlarının belirlenmesine kadar sürecek, elde edilen sonuçlar, makaleler, bildiriler ve kitaplar halinde yayımlanacaktır. Antalya Güzel Oba Mezarlığı, günümüzde yeni gömütlerin de yapıldığı eski bir Türk mezarlığıdır. Burada gerçekleştirdiğimiz çalışmamızın ilk ayağında 60 adet, üzerinde şekil, damga ya da süsleme bulunan mezar taşı saptanmıştır. Kabaca 18-20. yüzyıl arasına tarihlendirilebilecek bu mezar taşları, bölgede yüzyıllardan beri varlığını sürdüren Türkmen boy ve aşiretlerine mensup insanların mezar taşlarıdır. Görünüşleri ve üzerlerindeki damga, şekil, işaret, simge ya da süslemeleri bakımından bu mezar taşları, Osmanlı, Selçuklu ve Beylikler dönemi mezar taşlarına nazaran, daha doğrudan Orta ve İç Asya Türk taş heykel ya da dikilitaşlarıyla bağlantılıdır. Bu makalemizde söz konusu edilen bu bağlantıya işaret eden ve ünik olarak ifade edilebilecek bir mezar taşı ele alınacaktır. Söz konusu mezar taşı ellerini çapraz şekilde tutan bir insan figürünü ifade etmektedir.

With the permission of Antalya Metropolitan Municipality, Department of Sanitation and Branch Office of Cemeteries, we started a scientific review and assessment study on the ancient grave stones at the district of Antalya. This study will continue until the determination of ancient grave stones at whole Antalya. The results will be published as articles, proceedings and books Antalya GÜzel Oba Cemetery is an ancient cemetery that has also new burials nowadays. Here, at the first step of our research, 60 grave stones which have some figures, tamgas or ornamentations, has been determined. This grave stones which could be dated between 18-20th centuries, belong to Turkmen tribes. As compared with Ottoman, Seljukid and Period of Beyliks, these gravestones directly connected with the Central and Inner Asian Turkish grave stones and obelisks by their shape, ornamentation, symbols, tamgas or marks. In this article an unique gravestone which refers to this connection is going to be discussed. Aforesaid grave stone represents a human who holds his hands decussation.