Geleneksel Uşak kent dokusunun incelenerek örnek konutların analizi bağlamında korunmalarına yönelik bir araştırma

Abstract

Uşak il sınırları içerisinde, geleneksel dokuda yer alan 19. y.y. ve 20. y.y. başı dönemi sivil mimarlık örneği yapıların incelenerek nitelikli örneklerden seçilen beş evin analizinin yapıldığı bu tezde, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmış yapıların irdelenerek yapım tekniklerinin, malzemelerinin ve planlama kurgusunun tespit edilerek belgelemesine yönelik bir çalışma yapılmıştır. Tez beş bölümden meydana gelmektedir. I. Bölümde: Uşak Kenti, fiziksel ve tarihsel gelişimi incelenmiş, dokuyu oluşturan mimarinin yerleşiminde etkili olan coğrafi ve demografik yapısı incelenerek değerlendirilmiştir. II. Bölümde: Geleneksel Uşak kent dokusu ve kent dokusunu oluşturan öğeler, doku analizleri, anıtsal mimari örnekleri ve sivil mimari örneklerine ait envanter çalışmaları yer almaktadır. Bu bölümde dokuyu oluşturan evlerin, yapı-parsel ilişkisi açıklanarak plan ve cephe tipolojileri ile yapım teknikleri irdelenmiştir. III. Bölümde: İncelenen beş evde, yapılan tespit ve ölçümler doğrultusunda plan ve cephe tipolojileri ile yapım teknikleri detaylı incelenip, meydana gelen bozulmalar tespit edilerek, restorasyon çalışmalarına yön verecek grafikler hazırlanmıştır. IV. Bölümde: Örnek evlerde saptanan koruma sorunları bağlamında, meydana gelen bozulmalar ve nedenleri incelenmiştir. Geleneksel kent dokusu bütününde, bozulma nedeni olan bu koruma sorunları, sosyo-ekonomik ve fiziksel nedenlere bağlı olarak yapıların plan, cephe, yapısal ve malzeme boyutunda incelenmiştir. Sonuç ve V. Bölümde: Yapısal olarak oluşumu ve gelişimi irdelenen geleneksel konutların gelecek kuşaklara, özgün niteliklerini koruyarak aktarılabilmesi için sosyal, yasal, ekonomik, fiziksel ve biçimsel öneriler sunulmuştur.