Kültür ve tabiat varlıklarının korunmasında turizm odaklı stratejik plan çalışmalarına yön verecek ilkeler: Bodrum Yarımadası

Abstract

Doğal ve kültürel değerlerin bütün insanlara ait ortak değerler olduğu gerçeğinin ve gelecek nesillere aktarılması gerekliliğinin anlaşılmasıyla, koruma kavramı ve bu alanda yapılan çalışmalar bambaşka bir boyut kazanmıştır. Günümüzde koruma kavramı, dünyada artan çevre sorunları ve doğal kaynakların tüketilmesi, kirletilmesi gibi sorunlar nedeniyle ortaya çıkan sürdürülebilirlik kavramı ile birlikte küresel boyutta önemli birer konu haline gelmiştir.Mekansal ve ekonomik açıdan kentlerin gelişimini tetikleyen, kalkınmasını sağlayan ve uluslar arası alanda tanıtımına katkı sağlayan en önemli sektörlerden biri turizm sektörüdür. Korunması gereken kültürel ve doğal değerler, turizm açısından büyük bir potansiyel oluşturmakta ve turizmin gelişmesine büyük katkı sağlamaktadır. Bu değerlerin korunduğu ve yaşatıldığı ölçüde gelişen turizmden elde edilen kazanç, koruma faaliyetlerini geliştirilmekte ve koruma olgusunu yaygınlaştırmaktadır. Bu bağlamda; koruma ve turizm faaliyetleri arasında koruma-kullanma dengesinin sağlandığı bir ilişkinin gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bodrum Yarımadası korunması gerekli kültür ve tabiat varlıkları açısından oldukça zengin ve bu yönüyle turizm alanında gelişme göstermiş bir bölgedir. Günümüzde tatil ve eğlence turizminin odak noktalarından biri olan bölgede, turizmin neden olduğu mekânsal, sosyal ve çevresel baskılar yoğun olarak hissedilmektedir. Turizm alanındaki gelişmelerin yeterli ölçüde yönlendirilememesi, kültürel ve doğal değerlerin korunamaması sonucu kentsel, mimari ve sosyal yapıda yaşanan kimlik kaybı ve turizm sektöründe yaşanan durgunluk, ekonomik ve toplumsal yapıyı derinden etkilemektedir. ?Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasında Turizm Odaklı Stratejik Plan Çalışmalarına Yön Verecek İlkeler: Bodrum Yarımadası? başlıklı tez çalışmasında; Bodrum Yarımadası'nın içinde bulunduğu turizm odaklı gelişim sürecinde karşı karşıya kaldığı bu sorunların, turizm odaklı stratejik bir yaklaşımla ele alınarak çözülmesine yönelik ilkelerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ilk olarak; yapılan literatür taramaları ışığında stratejik planlama yaklaşımı içinde kültür ve tabiat varlıklarını koruma-kullanma dengesinin yeri, sürdürülebilirlik bağlamında açıklanmaya çalışılmıştır. Ardından kent planlama ve korumada turizmin yerine değinilmiş, koruma ve turizm odaklı stratejik plan yaklaşımı ele alınmıştır. Son olarak; çalışmaya konu olan Bodrum Yarımadası ile ilgili analizler ortaya konmuş ve koruma-turizm odaklı stratejik planlama çalışmalarına yön vermesi amacıyla ilkeler belirlenmiştir.