Düşük karbonlu kentsel gelişme bağlamında korunacak kültür varlıklarının yeniden ele alınması

Abstract

Bu tezin amacı; Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma hedefine yönelik, sürdürülebilir planlama unsuru olan düşük karbonlu kentsel gelişim yaklaşımına katkı olarak; kültür varlıklarını koruma yöntemlerine, enerji verimliliği çerçevesinde yenilikçi uygulama yaklaşımları getirmektir. Bu bağlamda öncelikle oluşturulan kavramsal çerçeve ışığında Edinburgh Dünya Miras Alanı örneği üzerinden, kültür varlıklarında uygulanmakta olan enerji verimliliği arttırma yöntemleri ve mikrojenerasyon uygulamalarının ulusal ölçek ve yerel ölçekte ele alınışları irdelenmektedir. Tez kapsamında, Edinburgh örneği ile birlikte koruma uygulamalarının enerji verimliliği çerçevesinden yapılabileceği ortaya konulmaktadır. Ele alınan konu; iklim değişikliğinin kültür varlıklarına olumsuz yönde etkilerinin azaltılmasını sağlamak üzere, kültür varlıklarının kullanım yönünden karbon emisyonu azaltımına katkıda bulunmasıdır. Edinburgh Dünya Miras Alanı Yönetim Planının, iklim değişikliği sorunu üzerinden ele alındığı ve bu sorunun çözümü noktasında, yerel halkın katılımını sağlamak üzere teşviklerin yapıldığı vurgulanmaktadır. Bu çerçevede, kültür varlıkları iklim değişikliği bağlamında ele alınarak, Türkiye’deki ilk Leed sertifikalı tarihi bina uygulama örneği ile Edinburgh koruma uygulamaları bina ölçeğinde incelenmekte ve iki uygulama arasındaki iklim değişikliği sorununa yaklaşım farklılığı irdelenmektedir. İstanbul Alan Yönetim Planının da bu kapsamda ele alınması gerektiğine atıfta bulunulmaktadır. Tez, örnek alan yönetim planı stratejilerinin eylemleri incelenerek, iklim değişikliği bağlamında ilerleme kaydetmiş olan Türkiye’de, bu aşamadan sonra yapılacak olan çalışmalara katkıda bulunmak üzere geliştirilmiş önerilerle sonlanmaktadır. Anahtar Kelimeler : İklim Değişikliği, Düşük Karbonlu Kentsel Gelişme, Sürdürülebilir Kentsel Koruma, Yenilenebilir Enerji, İngiltere, Edinburgh Yönetim Planı, İstanbul Tarihi Yarımada Yönetim Planı.