Küresel değer zincirleri ve mekansal etkileri: Gebze örneği

Abstract

Küreselleşme süreci olarak tanımlanan mal ve hizmetlerin dünya çapında serbestçe dolaşımını esas alan, esnek birikim modeli, iletişim ve teknoloji alanında yaşanan değişimle birlikte mekân üzerinde önemli bir hâkimiyet alanı yaratmış durumdadır. Tek bir merkez etrafında örgütlenen sanayileşme modeli, sermayeyi kendisine çektiği oranda küresel sanayi ağının düğüm noktası haline gelen yeni odaklara dayalı bir modele dönüşmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı günümüz kentleşme süreçlerinde, küresel pazara üretim yapan ve taşeron ağlara dayalı örgütlenen yeni tip sanayileşmenin, Türkiye özelinde kavramsal çerçevesini oluşturmak ve buradan hareketle kentler üzerindeki etkilerini, sağlıklı bir kentsel doku ve işgücünün istemleri ile ilişkisini Gebze örneği üzerinden irdelemektir. Bu amaçla bir yandan Gebze bölgesinde kurulu işletmelerin küresel değer zinciri içindeki rolleri ve ilişkileri tanımlanırken, diğer yandan bölgede sosyal, ekonomik ve çevresel faktörlerde yaşanan değişim ortaya konulmaktadır.