Koruma amaçlı imar planı uygulanan taşınmazlarda mülkiyet ve imar haklarının aktarımı

Abstract

Tescilli Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarının korunmalarını sağlamak için, özel ve tüzel kişi mülkiyetinde ve kullanımındaki varlıklardan, kesin yapılaşma yasaklıların mülkiyet ile yapılaşma haklarını, kısmi yapılaşma yasaklıların ise yapılaşma haklarını sınırlandırarak, Koruma Amaçlı İmar Planı uygulamalarını yasal mevzuata uygun bir şekilde yapılan önerileriyle birlikte, geliştirilen bir Temel Aktarım Modeli ile gerçekleştirmektir. Temel Aktarım Modeli: Bu araştırmada, ülkemizde Tescilli Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarında 25 yıldan beri tam çözülememiş korumaya ait sorunların, çözümüne Değerlendirme, Menkulleştirme ve Aktarım alt modellerinin bu sıradüzenine göre ve bir bütün oluşturacak biçimde, ortalama 4 yıllık kısa bir geçiş döneminde, Temel Aktarım Modeli olarak uygulamasıyla ulaşılabileceği öngörülmüştür. Değerlendirme alt modeli: Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarında koruma amacıyla sınırlandırılan hakların insan yaşamına kattığı tüm somut, maddi ve fiziki unsurların, barınma, yerleşme ve konut hakları da dikkate alınarak, rayiç değer ölçüt ve ilkeleriyle değerlendirilerek karşılıklarının tam, zamanında ve aynen, hak sahiplerinin de tercihlerine uygun verilmesi için; Aktarımı Alan Alanlarda kent, çevre, imar, insan ve yaşam haklarına saygı gösterilerek yapılaşma?imarı gerçekleştirilerek karşılıklı (verileceklerle) (alınacakların) aynı ilke, ölçüt ve yöntemle değerlendirilerek (-/+ denkleştirilip) taraflarını kabulünün sağlanmasını amaçlayan, hakkaniyetli, eşitlikçi, nesnel ilkeli olup; Kamu-özel malikler arasındaki tüm taşınmaz alış-verişleri aynı ilke, ölçüt ve yöntemle değerlendirilmiş sonuçları kullanıldığından; Aktarım başta olmak üzere kamulaştırma, değiştirme, trampa, takas benzeri işlemlerde de uygulanabilir. Menkulleştirme alt modeli: Değerlendirme alt modeliyle belirlenen karşılıkların (-/+ denkleştirecek) Temel Aktarım Modeliyle verilebilmesi ile ilgili işlemleri yapabilmek ve 1983?ten beri yürürlükte olan Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanununa göre, ülkemizdeki tüm varlıkların korumalarını gerçekleştirmek üzere, sınırlandırılan hakların öncelikle 3 yıl süreli İsme Yazılı Geçici Sertifikaya sonra da 1 yıl süreli Taşıyana Yazılı Sertifikaya dönüştürülerek uygulama sağlamaktadır. Aktarım alt modeli: Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıklarının, koruma için sınırlandırılan haklarının Aktarımı Alan Alanlara aktarımını gerçekleştirmek için, kamu ve özel tüm maliklerin taşınmaz değerlerini sermaye olarak göstererek eşit yetkiyle, aktarımı gerçekleştirmek amacı ile kurdukları Aktarım Tüzel Kişiliğinin kuruluşundan başlayarak; Aktarımı Alan Alanların tüm gereksinim, istekler ve imar durumuna göre, şartlaşması, yüklenici seçimi, projelerinin yapılması, sözleşmesi, yer teslimiyle işe başlanması, yapılaşma ve imarı, geçici kabulü, noksanların giderilmesi, iskânının alınarak, Aktarımı Veren Alanlarla birlikte bireysel mülkiyete karşılıklı-eşzamanlı geçilerek; tapuyla birlik yerlerin teslimi ve Aktarım Tüzel Kişiliğinin tasfiyesine kadarki, aktarımın sonlandırılması süresinde uygulanan ilke ve yöntemlerden oluşan sürecin, Temel Aktarım Modelinin son alt modelini ifade eder.