Çalıkuşu’nun hikâyesi

Abstract

Çalıkuşu, kendisinden sonraki edebiyatı ve sosyal hayatı etkileyen önemli bir Türk romanıdır. Roman, yayımlandığı yıldan bugüne kadar popülerliğini kaybetmemiş, Türk edebiyatının daima çok okunan ve sevilen romanları arasında yer almıştır. İlk baskısı 1922'de yapılan Çalıkuşu, 1937'de Reşat Nuri tarafından yeniden düzenlenmiş; içerik ve üslup itibariyle önemli ölçüde değiştirilmiştir. Bu durum romanın iskeletinde ve ilettiği mesajlarda bazı farklılıklara yol açmıştır. Çalıkuşu'nun Hikâyesi başlıklı bu tez, roman üzerinde yapılan değişiklikleri tespit etmek, farklılıkların devrin ve romancının hangi ihtiyaçlarına yönelik olduğunu saptamak için hazırlanmıştır. Bunun yanı sıra tezimizde Türk edebiyatında olduğu kadar Türk sosyal hayatında da iz bırakmış romanın okuyucu tarafından sevilme sebepleri, kendisinden sonraki eserleri ne ölçüde etkilediği, tarih içinde Türk kadınının yaşamı ve Feride'nin "yeni Türk kızı" imajının nasıl kurulduğu incelenmiştir. Bu başlıklar altında Çalıkuşu'nun ilk defa yayımlandığı 1922 yılından 2012 yılına kadar olan hikâyesinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Reşat Nuri Güntekin, Çalıkuşu, Feride, içerik değişikliği, Türk kadını.