Türkiye'deki Enflasyonun Bayesci Vektör Otoregresyon Modeller ile İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, zaman serileri analizinde yaygın biçimde kullanılan Bayesci Vektör Oto-regresyon (BVAR) modeller ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır. Bu çerçeve içinde Vektör Oto-regresyon (VAR) modeller de incelenmiştir. Bilindiği gibi Türkiye, çok uzun zamandan beri yüksek enflasyon oranlarının yol açtığı sıkıntılarla uğraşmaktadır. Öyle ki yüksek enflasyon oranları Türkiye’nin en önemli sorunlarından biri haline gelmiştir. Bu faktörün önemi, bizi onu modellemeye yönlendirmiştir. Modelleme için iki ayrı dönem, Ocak 1986 – Aralık 2001 ve Ocak 1986 – Aralık 2000 seçilmiştir. Bu dönemler için yedi farklı BVAR modeli oluşturulmuş ve daha sonra 2002 ve 2001 yılları için bu modellerin öngörü performansları VAR modeller ile karşılaştırılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde, BVAR modellerinin Ocak 2002 – Aralık 2002 döneminin öngörüsünde VAR modeline oranla iyi bir performans sergileyemediği anlaşılmıştır. Bu duruma, 2001 yılında yaşanmış olan ekonomik krizin yol açtığı düşünüldüğünden, Ocak 1986 – Aralık 2000 dönemi için ayrı bir modellemeye gidilmiş ve Ocak 2001 – Aralık 2001 öngörülerine bakılmıştır. Çıkan sonuçlar BVAR modellerinin, VAR modeline göre 2001 yılı gerçek değerlerin tahmininde çok daha başarılı olduğunu kanıtlamıştır.

In this study, Bayesian Vector Auto-regression (BVAR) models, which are widely used in time series analysis, are explained in details. In this perspective, Vector Auto-regression (VAR) models are also examined. As is well-known, Turkey suffers from high inflation rates for a long time. In other words, high inflation rates have become one of the most important problems of Turkey. The significance of this factor has led us to model of itself. To model, two different periods, January 1986 - December 2001 and January 1986 - December 2000 are selected For these periods different seven BVAR models are constructed, and then the forecast performances of these, for years 2002 and 2001 are compared with VAR model. When the results are examined, it is found that the forecast performances of BVAR models aren"t better than VAR models for January 2002 - December 2002 period. The reason for this can be explained by the economic crisis happened at 2001. With this respect, another model is constructed for January 1986 - December 2000 period and the January 2001 - December 2001 forecasts are examined. Finally the results showed that, BVAR models are much better than VAR models for estimating the real values of 2001.