İç mekan tekstillerinde fark yaratan yenilikler ve bir tasarım önerisi

Abstract

Hayat tarzlarındaki ve iklimdeki değişiklikler, tüketim eğilimlerinin yönünü değiştirirken; bireyleri yenilikçi, farklı, daha yararlı ürünleri tercih etmeye yöneltmektedir. Son yıllarda tamamen farklı amaçlar için geliştirilmiş malzeme ve tekniklerden yararlanılarak geleneksel veya bilinen uygulamaların yaratıcı ve yenilikçi bir anlayışla tekrar yorumlanması; amacı ve işlevi değişen, ihtiyaçlara cevap verebilen, daha yararlı ve talep edilen ürünler tasarlanmasına ve üretilmesine imkan vermektedir. Bilgi çağında, tasarlama ve üretim biçimlerinin, ürün ve malzeme teknolojilerinin gelişmesi ürünlerin kalite niteliklerini ve işlevsel özelliklerini iyileştirirken; yenilikçi fikirlerle geliştirilmiş ürünlere ilgisinin giderek artması, yaşam kalitesini iyileştiren, daha teknolojik olan ürünlerin olumlu ve olumsuz yönleriyle çevremize daha da hakim olacağını göstermektedir. Toplumsal, bilimsel, ekonomik ve ilgili diğer alanlarda; kuram, eylem ve sonuç bağlamında yararlı bir faaliyet olarak uygulanmakta olan yenilik (inovasyon) kavramı; beraberinde tüm endüstri kolları içinde üretici açısından kazançlı ve rekabette avantajlı; tüketim açısından daha yararlı ürünler üretebilmeyi hedefleyen bir bilinç yaratmaktadır. Günümüz tekstil tasarımcıları yenilik (inovasyon) kavramı öncülüğünde, hayal gücünü zorlayan başka bir ifadeyle sınırları aşan fikirlerini; yenilikçi ve gelişmiş teknolojilerle ürünlere dönüştürerek, tüketimde yeni eğilimler oluşturmayı amaçlamaktadırlar. Tezin ana amacı; farklı ve değişik fikirler geliştirerek yeni bir ürün tasarlamak veya var olan bir ürünü iyileştirip, yeni bir değer katarak daha önce karşılanmayan ihtiyaçlara cevap verme eylemi olan yenilik ve yenileşme kavramından yola çıkarak teknolojik gelişmelerin görsel ve işlevsel açılardan tekstil ürünlerine kazandırdığı yenilikçi nitelikleri örneklerle inceleyerek belgelemek ve yenilikçi bir ürün önerisiyle de desteklemektir. İç Mekan Tekstillerinde Fark Yaratan Yenilikler ve Bir Tasarım Önerisi başlıklı çalışmanın Giriş Bölümü'nde konu genel olarak değerlendirilmiş; Birinci Bölümde, yenilik kavram olarak irdelenmiş ve daha çok tasarım ve üretim alanlarını içeren tanımları yapılmış; tekstil ürünlerinin fikir aşamasından pazarlama aşamasına kadar olan gelişme süreçlerinde yenilik ele alınmıştır. Son yıllarda tüm bilim ve üretim alanlarında uygulanan bir eylem olan yeniliğin; tekstil tasarımı ve tekstil endüstrisi açısından önemi, üretim biçimlerine ve ürünlere katkısı ile sonuçları; Tekstil Tasarımında Yenilikçi Gelişmeler, İç Mekan Tekstillerinde Fark Yaratan Yenilikler başlıklı bölümlerde örneklerle incelenmiştir. Tezin, "Işık Kaynağıyla Oluşan Görsel Yanılsama Temalı Bir Tasarım Önerisi" bölümünde ise; istek, beklenti ve duyguların göz önüne alındığı bir fikirden yola çıkılarak, yeni bir ürün tasarlamak veya var olan bir ürünü iyileştirerek, yeni bir değer katarak daha önce karşılanmayan ihtiyaçlara cevap verebilmek amacıyla teknolojik gelişmelerden yararlanılarak görsel ve işlevsel olarak bir tekstil yüzeyde yanılsama oluşturmak üzere tasarlanan bir inovasyon projesinin aşamaları ve sonucu işlenmiştir. Bu tez çalışması süresince; yeniliğin, eylem olarak endüstriyel üretimin başladığı Sanayi Devrimi'nden itibaren gerçekleştirilen her yenilikle devam ederek sürdüğünü, ancak kavram olarak son yıllarda daha çok önemsenerek her alanda farklı ve yenilikçi sonuçlara hizmet ettiği tespit edilmiştir. Bu tez çalışması sonucunda diyebiliriz ki; ilk üretimin yapıldığı yıllardan itibaren ürünler günün teknolojik düzeyine ve ihtiyaçlara göre veya talep edilecek yeni ürünler geliştirmeyi amaçlayan yenilik ve yenilenme (inovasyon) üretim faaliyetleri sürdüğü sürece önemini yitirmeyen ve sürekliliği olan bir kavram olarak, her dönemde, her iş kolunda yenilikçi, fark yaratan, iyileştirilmiş ürünler veya hizmetler olarak karşımıza çıkmaya devam edecektir.