Özet
Postmodern olarak tanımlanan tarihsel dönemde, sanat ve tasarım tarihinin moda ile ilgili olan yakın geçmişine ait bir inceleme niteliğinde olan bu çalışmada, bu dönemin belirleyici kavramlarının, önemli sanatçıları ve moda tasarımcılarının etkili 'iş'leri ile olan ilişkisi değerlendirilmiştir. Özellikle belli sanat eserleri ve tasarım örnekleri üzerinden yapılan bu değerlendirmede, postmodern estetik kaygıların ve bu kaygıların yönlendirdiği görsel ve düşünsel tavrın, modaya olan etkileri sorgulanmıştır. Bu bağlamda, postmodern dönemin kültürel anlamda oluşan esnek ve kaygan zemininin sanatta olduğu gibi; tasarım alanında, özel olarak bu çalışmanın konusu olan moda tasarımı alanında da farklılıklar yarattığı görülmüştür. Dört ana bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölümünde, "postmodern" ve "modern" tanımları arasındaki geçişin nasıl yaşandığına dair kültürel alana ait örnekler üzerinden açıklamalar yapılmış, bu açıklamalar karşılaştırmalı dönemsel bir analiz halinde sunulmuştur. Özellikle postmodern dönemin estetik değerleri ile ilişkilendirilmiş belirgin kavramları tanımlanarak, kavramsal olarak estetik bir çerçeve içerisinde moda tasarımına etkileri anlatılmıştır. İkinci bölümde, postmodern dönemin popüler kültür dahilinde şekillenen estetik kategorilerinden biri olarak kiç kavramı sorgulanmış; özgünlük ve kopya ilişkisi üzerinden moda tasarım örnekleri değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, postmodern dönemde yorumlanan gerçeklik kavramının hipergerçeklik nosyonu ile ilişkilendiği 'simulakr'lar ve moda alanında etkili olan kitle iletişim araçlarından bahsedilmiştir. Son bölümde ise, öncelikle avangart kavramı irdelenerek kuramsal olarak açıklanmış; kavramın moda üzerine yansımaları tartışılmıştır. Özellikle Japonya ve Belçika gibi iki farklı coğrafyaya ait tasarımcı ve tasarım örnekleri ile avangart kavramının ilişkisi değerlendirilmiştir. Postmodern döneme ait, sanat ve tasarıma ilişkin bu kavramlar, özellikle "postmodern estetik" odaklı bir menzilde araştırılmış ve yorumlanmıştır. Modanın bir tasarım biçimi olarak, görsel ve düşünsel açıdan değerlendirilerek yorumlandığı bu çalışmada, böylece yakın dönem moda tarihine yönelik bir incelemede de bulunulmuştur. ANAHTAR KELİMELER: Postmodern, estetik, moda tasarımı, kavram, avangart.