Wright mimarlığı-doğa ilişkisi

Abstract

Doğal çevre tarihsel süreç içinde bir çok yönden ele alınmıştır. Doğa, insanlığın kimi zaman taptığı, kimi zaman da bir çok bilgiyi aldığı bir yer olmuştur.İnsanlığın varoluşundan bugüne kadar her geçen gün, doğa daha fazla yok sayılmakta, tahrip edilmekte ve çıkarlar için kullanılmaktadır. Mimari ile doğa doğrudan bağlantılı olması nedeniyle, birbirleriyle etkileşim içindedir. Bir çok mimar doğayı farklı açılardan ele almıştır. Bu tezde, Frank Lloyd Wright' in doğayı nasıl tanımladığı ve doğanın, yapılarını nasıl etkilediği incelenmiştir. Tezin giriş bölümünde, doğanın tanımı yapılmış, doğa-insan, doğa-bilim, doğa- mimarlık ilişkisi, tarihsel süreç içinde kısaca açıklanmıştır. Doğa - mimarlık ilişkisi, Kartezyen Görüş ve Romantik Görüş olarak iki başlık altında değerlendirilmiştir. Kartezyen görüş, evreni mekanik bir sistem olarak görmekte ve doğanın tahribi için bilimsel bir onay sağlamaktadır. Romantik görüş ise, teknolojinin olumsuz etkilerinden yola çıkarak, doğanın korunmasını ve doğa - insan uyumunun en yüksek seviyede gerçekleşmesini savunmaktadır. Tezin ikinci bölümünde ise, Romantik Görüş içerisinde gösterilen F.L. Wright' in, hayatı ve mimarisi anlatılmıştır. Yaşamındaki önemli olaylara değinilmiş ve bu olayların Wright'in mimari üslubuna etkileri değerlendirilmiştir. Wright Mimarlığı, mimari üslubu ve mimarisinin gelişim süreci başlıkları altında incelenmiştir. Bu bölümün son kısmında, Wright mimarlığının etkilendiği faktörler yer almaktadır: Shingle style, Froebel oyunları, Sullivan, Japonya ve Japon sanatkarlar, vs... Üçüncü bölümde, Wright' in hayatında doğanın ne derece etkili olduğu ve çocukluğundan ölümüne kadar doğaya bakış açısının nasıl olduğu anlatılmıştır. Wright' in mimarlığının doğadan ve doğal çevreden etkilenişi; yerleşim alanı, kütlesel öğeler, yüzeysel öğeler, mekansal özellikler ve zaman başlıkları altında ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Bu bölümde ayrıca, Wright'in öncüsü olduğu kabul edilen Organik Mimari ve bu mimarinin doğa ile bağlantısı incelenmiştir. Bu ivakımın, Modern Mimarinin doğayı önemsemeyen tavrına karşı ortaya çıktığı belirtilmiştir. Üçüncü bölümün son başlığını da, Wright' in yapıları ve bu yapıların doğa ile ilişkisi oluşturmuştur. Yedi yapı incelenmiş ve bunlar yukarıda bahsedilen kriterler doğrultusunda yorumlanmıştır. Bunu izleyen bölümde, Wright' in, mekan yapısı, doğayı ele alış biçimi, teknolojiyi kullanması gibi kriterlerinden etkilenen mimarlardan Bruce Goff, Carlo Scarpa, Arthur Dyson ve Şevki Vanlı örnek olarak gösterilmiştir. Sonuç olarak bu tezde, son yıllarda mimaride görülen kişiliksizlik ve yapıların doğa ile ilişkisinin azalması sorununa karşı, doğa ile uyumlu ve doğaya saygılı bir mimari önerilmiştir. Buna örnek olarak da Frank Lloyd Wright ve mimarisi incelenmiştir.