Özet
Bu makale, Osmanlı İstanbul’unun kent ve mimarlık tarihîne dair, yazar tarafından kaleme alınmış/alınacak üçlemenin ikincisidir. Üçlemenin ilki, "Bir Semt, Bir Konak: Çemberlitaş Selim Bey Konağı", ikincisi ise, bu çalışma olan "Bir Semt, Bir Mabet: Cerrahpaşa Canbaziye Cami"dir. Üçlemenin sonuncusu "Bir Semt, Bir Okul: Yedikule Alman Mektebi’’, hazırlık aşamasındadır. Üçlemelerin ortak noktası, Suriçi İstanbul’undan bir semtin seçilerek o semtte var olan ve tarihî özellik taşıyan bir yapının, mimarlık ve sanat tarihî disiplinleriyle çözümlenmesidir. Üçlemelerin tümü bir nevi monografi yazma girişimidir. Bu metnin konusu olan ve on beşinci yüzyıl sonuna tarihlenen Canbaziye Cami, İstanbul’un yedinci tepesi olarak Cerrahpaşa’da yer almaktadır. Fethin akabinde yapılan İstanbul camilerinden olması ve varlığını halen de sürdürmesi nedeniyle Canbaziye Cami, İstanbul kent ve mekân tarihî açısından önem taşımaktadır. Çalışmada, öncelikle Cerrahpaşa semtinin mekânsal tarihî ele alınmıştır. Daha sonra Canbaziye Cami, semt/mekânsal kimlik tarihsellik, mimarlık ve sanat tarihî bağlamında incelenmiştir. Ayrıca yapının hemen yanında bulunan hazire ile tarihî çeşme de metne dahil edilmiştir. Hazirede önemli olduğu düşünülen bazı mezar taşları da bu çalışmada yer almıştır