Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn

Abstract

Tarihi bilinmemekle beraber hayvanların konuşması ve biz insanlarla düşüncelerini paylaşmalarını hayal etme konusu çok eskilere dayanmaktadır. Kimilerine mitsel anlamlar yüklenmiş ve her bir hayvanın insan hayatındaki yeri ve önemi bu mitsel inanışların yönlendirmesiyle kültürel hayatta yerini almıştır. Kimi zaman hayvanlar, dînî konuların anlatılması ve kavranılması için birer sembol olarak kullanılmıştır. Bu gerçeğin arkasındaki felsefî, sosyolojik ve psikolojik gerçeklerin irdelenmesi başka bir çalışmanın konusu olup bu makalede iki hayvan arasında geçen felsefî bir hikâye konu edinilecektir. Dünya üzerinde yaşamış olan bütün milletlerin anlatılarında bu tarz hikâyeleri görmek mümkündür. Türk Edebiyatında da bu konuda çokça eser yazıldığı bilinmektedir. Hayvanların bu şekilde hikâyelerde karikatürize edilmesinin felsefî, sosyolojik ve psikolojik arka planlarından ziyade bu makalede bu hayvanların temsil ettiği semboller ve bunun hikâyede anlatılmak istenen konu açısından taşıdığı anlamlar irdelenmiştir. Makalemizde önce münâzara türünün ne olduğuna değinilmiştir. Bu türün Türk Edebiyatındaki yeri tespit edilmiş olup konu edinilen mesnevînin şairinin kim olduğu ve edebiyatmızdaki yeri ve önemi anlatılmıştır. Mesnevînin nüshası, şekil özellikleri ve içeriğinden bahsedilmiştir. Daha sonra transkribe metin sunulmuştur. Eserin tasavvufî açıdan taşıdığı manalar analiz edinilerek eserin değeri ortaya konulmuştur.

Date unknown, but speaking of animals, and we do not imagine people to share their thoughts on the subject are based on very old. Some mythical meaning given to each animal and its place and importance in human life, cultural life, with the guidance of this mythical belief has taken place. Sometimes, animals, religious issues to be discussed and has been used as a symbol for comprehension. This is the truth behind the philosophical, sociological and psychological investigation of the facts are the subject of another study, in this article elapses between two animals will be dealt a philosophical story. Of all the people who have lived on earth is possible to see the story of this kind of narrative. In Turkish literature was written in the work of a lot is known about it. The animals in this way the stories on a caricature of the philosophical, sociological and psychological background rather than in this article, these animals represent symbols and the story and described in the desired subject in terms of vehicle meanings motherhood is. In this article, what type of munazara that have been mentioned before. This species has been identified in Turkish literature acquired mathnawi poet who is the subject and the place and importance edebiyatmız is described. Copies of mathnawi, shape features and content are mentioned. Provided then transcribed text. Analyzed in terms of the mystical meaning of the work carried out by acquiring the value of the work was made.