Özet
The aim of the study is to determine the original characteristics of Mimar Sinan’s mosques’ surrounding walls in Istanbulby examining their material, construction technique, and formation properties and also to document their constructiontechnology for conservation. The surrounding walls, that define the boundaries of the structures, have been used in civilarchitecture for security and privacy purposes. In monumental architecture, it was used to determine the land borderswithout interrupting the relationship of the structure with its periphery and also to define the spiritual boundary accordingto some researchers. In the first stage of the study, the location of the surrounding walls and changes in the plan schemesin the historical process were examined with archival documents and its components explained. In the next stage, thecomponents of nine Sinan mosque’s windowed surrounding walls and their relations with each other were examineddepending on their material, size, and shape, and presented with visuals. As a result, it is seen that the formation propertiesof the surrounding walls are differentiated depending on their location, topography, visual concern, and interventions.However, their construction techniques, materials, and components are similar.
Çalışmanın amacı, Mimar Sinan’ın İstanbul’da bulunan külliye camilerinin çevre duvarlarının malzeme, teknik ve biçimlenme özelliklerini inceleyerek özgün niteliklerini belirlemek ve yapım teknolojisinin korunması için belgeleme yapmaktır. Yapıların arazideki sınırlarını belirleyen çevre duvarları sivil mimaride güvenlik ve mahremiyet amaçları ile kullanılmıştır. Anıtsal mimaride ise yapının çevresi ile ilişkisini tamamen kesmeden hem yapının arazideki sınırını belirleyen hem de bazı araştırmacılara göre manevi sınırı tanımlamak amacıyla kullanılmıştır. Çalışmanın birinci aşamasında çevre duvarlarının arazideki konumu ile tarihsel süreçte plan şemalarında meydana gelen değişimarşiv belgeleri eşliğinde incelenmiş, çevre duvarlarının bileşenleri anlatılmıştır. Sonraki aşamada ise çalışma kapsamında ele alınan dokuz Sinan külliye camisinin pencereli çevre duvarlarının bileşenleri ve birbirileriyle olan ilişkileri malzeme, boyut ve biçimlerine bağlı olarak arşiv belgeleri ve saha arştırmaları eşliğinde incelenmiştir. Elde edilen veriler sonucunda, çevre duvarlarının biçimlenme özelliklerinin konum, topografya, görsel kaygı ve müdahalelere bağlı olarak farklılaştığı görülmüştür. Bununla birlikte, inşaat teknikleri, malzeme ve bileşenleri benzerdir.