Mavi Anadoluculuk ve Sabahattin Eyüboğlu’na Eleştirel Bakışlar

Abstract

1950’li yıllarda Mavi Anadolucular (Halikarnas Balıkçısı [Cevat ŞakirKabaağaçlı], Sabahattin Eyüboğlu, İsmet Zeki Eyüboğlu, Azra Erhat, VedatGünyol, Faik Zeki İzer) "ana yurt" Anadolu’ya coğrafya temelli vatan anlayışıetrafında baktılar. Batı medeniyetinin kaynağı olan Yunan medeniyetine (AntikYunan efsaneleri, mitolojisi) değer verdiler. Bodrum’u merkez alarak GökovaKörfezi’ni denizden dolaşmaya dayanan "Mavi Yolculuk"lara çıktılar. Anadolu’yutüm medeniyetlerin beşiği olarak gördüler. Kendilerini antik hümanistfelsefenin mirasçıları olarak tanımladılar. Bir insanda bütün insanlığı görenhümanizma anlayışına yöneldiler. Antik Yunan’a ait değerleri benimseyerek Anadolu’yukucakladılar. Halk oyunları, efsaneler, şiir, el işleri gibi kültürel ögelerindış etkilerden çok yüzyıllarca Anadolu topraklarında kazandıklarımızla iç içegeçerek, birikerek meydana geldiğini savundular.Gergedan’daki "Cumhuriyet için Hümanizma" adlıdosyada yazan yazarlar, (Murat Belge, EkremIşın, Ahmet Oktay, Enis Batur, Selim İleri) Mavi Anadolucular deyince ilkakıllarına gelen isimler, Sabahattin Eyüboğlu ve Halikarnas Balıkçısı olduğuiçin yazılarında onlar üzerinde dururlar. Murat Belge, Ekrem Işın, Ahmet Oktayve Enis Batur’un ciddi üslûplarına karşın Ece Ayhan’ın üslûbu alaycı vesuçlayıcıdır. Selim İleri ise, deneme türündeki yazısında Mavi Anadolucular’ıve kendisini samimi bir dille eleştirir. Adı geçen dosyada Mavi Anadolucular Cumhuriyet aydını ve ideolojisi,Tercüme Bürosu ve Köy Enstitüleri, Osmanlı tarihine bakış ve modernleşmebağlamında ele alınmıştır.

1950’li yıllarda Mavi Anadolucular (Halikarnas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı], Sabahattin Eyüboğlu, İsmet Zeki Eyüboğlu, Azra Erhat, Vedat Günyol, Faik Zeki İzer) "ana yurt" Anadolu’ya coğrafya temelli vatan anlayışı etrafında baktılar. Batı medeniyetinin kaynağı olan Yunan medeniyetine (Antik Yunan efsaneleri, mitolojisi) değer verdiler. Bodrum’u merkez alarak Gökova Körfezi’ni denizden dolaşmaya dayanan "Mavi Yolculuk"lara çıktılar. Anadolu’yu tüm medeniyetlerin beşiği olarak gördüler. Kendilerini antik hümanist felsefenin mirasçıları olarak tanımladılar. Bir insanda bütün insanlığı gören hümanizma anlayışına yöneldiler. Antik Yunan’a ait değerleri benimseyerek Anadolu’yu kucakladılar. Halk oyunları, efsaneler, şiir, el işleri gibi kültürel ögelerin dış etkilerden çok yüzyıllarca Anadolu topraklarında kazandıklarımızla iç içe geçerek, birikerek meydana geldiğini savundular.Gergedan’daki "Cumhuriyet için Hümanizma" adlı dosyada yazan yazarlar, (Murat Belge, Ekrem Işın, Ahmet Oktay, Enis Batur, Selim İleri) Mavi Anadolucular deyince ilk akıllarına gelen isimler, Sabahattin Eyüboğlu ve Halikarnas Balıkçısı olduğu için yazılarında onlar üzerinde dururlar. Murat Belge, Ekrem Işın, Ahmet Oktay ve Enis Batur’un ciddi üslûplarına karşın Ece Ayhan’ın üslûbu alaycı ve suçlayıcıdır. Selim İleri ise, deneme türündeki yazısında Mavi Anadolucular’ı ve kendisini samimi bir dille eleştirir. Adı geçen dosyada Mavi Anadolucular Cumhuriyet aydını ve ideolojisi, Tercüme Bürosu ve Köy Enstitüleri, Osmanlı tarihine bakış ve modernleşme bağlamında ele alınmıştır.