Yeşil binalarda yangın güvenliği ve risk analizi

Abstract

Gün geçtikçe gezegenimizin kaynakları hızla tükenmekte ve bu durum sürdürülebilirlik kavramının önemini daha da artırmaktadır. Özellikle sanayi devriminden sonra hızını arttıran bu süreç, gelecekte nesillere kaynakları tükenmemiş ve yaşanabilir bir dünya bırakmak adına sürdürülebilirliğin teşvikine yönelik çalışmaları zorunlu kılmıştır. Söz konusu çalışmaların, çevre üzerindeki tahribatta büyük paya sahip olan yapı sektörüne yansıması ise yeşil bina kavramının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Yeşil binalar; sürdürülebilir, enerji tasarrufu sağlayan, kaynakları verimli kullanan, çevre dostu yapılardır. Bu nitelikleri yapının tasarım, proje, inşaat, işletme ve nihayetinde kullanım ömrü sonunda parça yenilenmesi veya yeniden kullanımı da dahil olmak üzere tüm yaşam döngüsü boyunca taşımaktadır. Ancak yeşil bina sıfatı kazanmak için bina tasarımında yer alan veya işletme sürecinde sonradan eklenen uygulamalar, yapı ve kullanıcılar için tehlike yaratabilecek önemli yangın riskleri içerebilir. Bu uygulamalar arasında; çift cidar cephe, güneş tüpü gibi sürdürülebilir yapı tasarımları, PV panel, rüzgar türbini, akü depolama sistemi vb. alternatif enerji kaynakları, yapı kabuğunda kullanılan yalıtım malzemeleri, atık depolama bölümleri gibi birçok eklenti yer almaktadır. Diğer yapılarda pek karşılaşılmayan, yeşil binalara özgü bu eklentilerin oluşturabileceği ek yangın riskine yönelik çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tez çalışması ile amaçlanan, yeşil binalarda oluşabilecek ek yangın risklerini incelemek ve analizini yapmak, yeşil nitelikli eklentilere yönelik tehlikeleri belirleyerek kapsamlı bir risk analiz tablosu oluşturmak, söz konusu risklerin yaratacağı potansiyel tehlikelere karşı farkındalık oluşturarak gelecek yeşil bina uygulamaları için rehber oluşturmasını sağlamaktır. Ayrıca tez kapsamında yeşil bina eklentilerine yönelik Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerinin yerindeliğinin sorgulanması ile Türkiye'de mevcut kullanıma sahip yeşil bina sertifika sistemlerinin yangın güvenliği açısından incelemesi de yapılmıştır. Tez amacı doğrultusunda kapsamlı bir literatür taraması yapılmış olup yeşil binalarda yangın risk analizine yönelik değerlendirme için anket çalışması yapılmıştır. Çalışma sonunda elde edilen verilerin analizi yapılarak sonuçlar değerlendirilmiştir. Literatür taraması sonucu belirlenen 20 yeşil bina eklentisinden 9 tanesinin önlem almayı gerektirir risk seviyesinde çıktığı görülmüştür. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda alınması gereken tedbirler ve mevzuat açısından yapılması gereken iyileştirmeler belirtilmiştir.