Kurumsal bir mekân olarak moda mağazalarında yenilikçi yaklaşımlar ve fijital tasarım modeli

Abstract

Kimlik birçok akademik disiplin içinde var olmuş bir kavramdır. Nesnelerin, insanların ya da herhangi bir şeyin ifadesidir. Günümüzde kimlik profesyonel bir temsil niteliğinde kurumsal boyuttadır. Kurumsal kimlik somut bir ifadeden ziyade felsefe, tutum, davranış, iletişim gibi soyut unsurlarla bütünleşmekte ve kültür-imaj ilişkisinin de dahil olmasıyla oluşmaktadır. Kurumsal kimlik kamu, özel, sosyokültürel ve ticari mekânlarda görülmektedir. Ticari mekânlara moda firmaları dahildir. Moda geçmiş günümüze canlılığını koruyan statü, ego, tutum, yaşam tarzı, estetik ve içsel bir duygu ifadesi olmuştur ki bu sebeple uygulanan bir olgudur. Bu bakımdan 1970'ler sonrası rakiplerden ayrışa bilmek için moda firmaları kurumsal kimlik yapılandırmalarına girmiştir. Günümüze uzanan bu akışta moda somut giyim ve aksesuar ürünleri değil, bunlara yüklenilen soyut değerlerle kendini var etmektedir. Kusursuz üretim, hammaddelerdeki başarılı içerikler her ne kadar etkili siluette tasarlansa bile bireyi etkileyememektedir. Bu bakımdan birey temelinde ticari bir uygulama olduğu için moda, kimlik yapılarında duygusal içeriklerle oluşturulmaktadır. Çünkü insan duygusu olan bir canlıdır. 21. yüzyıl satın alma eyleminde yenilikçi deneyimsel yaklaşımlar görülmektedir. Moda kurumsal kimliğini deneyimle mağazalarda yaşatmaktadır. Deneyim bireylerin duyu organlarıyla gerçekleşmektedir. Bu bakımdan mağazalar moda kurumsal kimliğini yaşatan deneyimsel bir atmosfere dönüşmüştür. Gelişen teknoloji hayatın her alanına dahil olduğu gibi mağazalara da dahil olmuştur. Fiziksel mağaza ve sanal mağazalar görülmekte ve bu mağazaların deneyimleri teknoloji temelinde sağlanmaktadır. Tatminkâr fiziksel deneyim dijital avantajlar ile birleşerek "Fijital" kavramı ortaya çıkarmıştır. Bu paralellikte "Fijital Mağaza" kavramının ortaya çıkmasıyla mekân fijital yöntemlerle tasarlanmaktadır. Tez çalışması kapsamında yenilikçi yaklaşım, fijital tasarım modeli oluşturulmuştur. Kurumsal bir mekân olan moda mağazalarında fijital tasarım model önerisiyle teknoloji destekli deneyim yaratılması hedeflenmiştir. Bu modele göre moda mağazalarının fijital mekân sınıfına girip ya da girmeyeceği gösterilmekte ayrıca kurumsal, duyusal ve fijital bileşen değerleriyle mağaza mekânlarının kalitesi artırılabileceği vurgulanmaktadır.