Artırılmış gerçeklik ortamında hazırlanmış eğitsel bir oyun ile üniversite öğrencilerinin zihinde döndürme ve kesit alma yeteneklerinin geliştirilmesi

Abstract

Uzamsal yetenekler tasarım ile ilgili bir alanda okumaya başlayan öğrencilerin hem eğitim hem de iş yaşamları boyunca kullanacakları becerilerdir. Zihinlerinde objeleri manipüle edebilme, farklı açılardan hayal edebilme becerilerini kapsayan bu yetenekler öğrenciler arasında farklılık göstermektedir. Bu farklılıklar tasarım eğitimi sırasında, örneğin öğrencilerin ara kesitleri algılayamaması ve 2B çizimleri 3B olarak hayal edememesi olarak görülmektedir. Tasarım eğitiminin en başında iken bu yetilerin geliştirilmesi, akranlar arasında eşit bir algı ve eğitim ortamı yaratma açısından önem taşır. Bu çalışmanın amacı 1. Sınıf tasarım öğrencilerinin zihinsel döndürme ve zihinsel kesit alma yeteneklerinin geliştirilmesi için etkin bir uygulama tasarlamak ve bu uygulamayı klasik eğitim sisteminin bir parçası haline getirmektir. Bu amaç doğrultusunda en etkili yötemi bulmak adına bir literatür araştırması yapıldı ve genişletilmiş gerçeklik teknolojilerinin sunduğu olanaklar göz önünde bulundurularak SpatioAR adlı, mobil cihazlarda kullanılan bir artırılmış gerçeklik oyunu geliştirildi. SpatioAR uygulaması 1 adet eğitim modülü ve 3 ayrı zorluk seviyesindeki puzzle modüllerinden oluşan mobil bir oyun olarak tasarlandı. Çalışmanın doğru öğrenci gruplarına uygulanabilmesi adına öncelikle, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nde 18 ve Arel Üniversitesi'nde 22 kişi olmak üzere 1.sınıf tasarım öğrencilerine 1 demografik anket ve 2 adet ölçüm testi yapıldı. Bu ölçüm testleri zihinsel rotasyon yetisini ölçen "MRT" ve zihinsel kesit alma yetisini ölçen "Schnitte" testleridir. SpatioAR oyununun öğrencilerin uzamsal yeteneklerinin gelişimi üzerindeki etkilerini daha etkin bir şekilde ölçmek için bu iki üniversite öğrencileri arasında kıyasla daha düşük puan alan öğrenci grubu ile çalışmaya devam edildi. Çalışmanın ikinci aşaması Arel Üniversitesi Mimarlık Bölümü öğrencilerinden oluşan 20 kişilik bir grup ile yapıldı. Deney ve kontrol grupları olarak ikiye ayrılan öğrencilerden deney grubuna, her hafta bir oyun olmak üzere, 4 hafta boyunca giderek zorlaşan SpatioAR oyunları oynatıldı. Kontrol grubu öğrencileri ise klasik eğitimlerine devam etti. 4 haftanın sonunda deney ve kontrol gruplarına son test ölçümleri, ek olarak deney grubuna SpatioAR ile ilgili geri dönüş almak adına kullanılabilirlik anketi uygulandı. MRT ve Schnitte sonuçları T-Testi ve 2 Related Sample test yöntemleri ile analiz edildi, kullanılabilirlik anketi ise söylem analizi ile yorumlandı. Çalışma sonunda elde edilen veriler, hazırlanan SpatioAR oyununun tasarım eğitimine yeni başlamış olan öğrencilerde, zihinsel döndürme yeteneklerini geliştirerek hızlandırdığını gösterdi. Zihinsel kesit alma yetenekleri üzerinde anlamlı bir gelişme sağlanamadığı fakat, SpatioAR oyunu sırasında kesitler ile ilgili soruları çözmede deney grubunun zamanla kontrol grubuna göre daha başarılı olduğunu görüldü. Geliştirilen mobil artırılmış gerçeklik teknolojisinin sınıf ortamında 3 boyutlu görselleştirme ve etkileşim gerektiren tasarım çalışmaları için kullanışlı olduğu saptandı.