İç mekanda akustik malzeme olarak geri dönüştürülebilir atıkların kullanılması ve kompozit oluşturan malzemeler üzerinden deneysel bir değerlendirme

Abstract

Kapalı bir mekanda insan sağlığı ve konfor koşullarını etkileyen çok sayıda faktör bulunmaktadır. Çalışma kapsamında akustik ile ilgili kavramlar ve mekan içerisinde akustik konfor koşullarını etkileyen parametreler incelenmiştir. Yapılan incelemeler neticesinde iç mekan yüzeylerinde kullanılan malzemelerin ses yutma katsayılarının bir mekanın akustik kalitesinde oldukça büyük bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Doğal kaynakların tüketimi dünya nüfusunun artması nedeni ile her geçen gün artmaktadır. Mevcut kaynakların hızla tüketilmesi, kaynakların tükenme endişesini beraberinde getirmektedir. Son yıllarda bu endişe geri dönüşüm yoluyla atıkların tekrar kullanılabilir hale getirilmesi konusunu çok önemli kılmıştır. Bu doğrultuda ilk olarak yeni üretilen malzemenin içeriğinin kararlaştırılması gerekmiştir. Yapılan atık karakterizasyonu araştırmaları sonucunda inşaat ve yıkıntı atıkları üzerine çalışma yapılması kararlaştırılmıştır. Çalışma kapsamında inşaat ve yıkıntı atıkları içerisinde geri dönüşüm ile en az değer ve yarar elde edilen tuğla atıkları üzerinde çalışılmasının yararlı olacağına karar verilmiştir. Tuğla atıkları seçildikten sonra bir malzemenin ses yutma katsayısını etkileyen faktörler üzerinde araştırmalar yapılmıştır. Bu araştırmalar neticesinde malzemenin gözenekliliğinin, kalınlığının, hava akış direncinin, yoğunluğunun ve bükümlülüğünün ses yutma katsayısı üzerinde etkileri olduğu görülmüştür. Üretilmesi kararlaştırılan yeni malzemede tuğla atıkları, bağlayıcı olarak kil ve gözeneklilik kazandırmak için çeltik kabuğu atıklarının kullanılması kararlaştırılmıştır. Numune üretim sürecinde çeltik kabuklarının numunelerin fırınlanma aşamasında yanarak numuneden uzaklaşması ve yerinde gözenekler oluşturması hedeflenmiştir. Yeni üretilecek malzemenin içeriğinin belirlenmesinin ardından üretim yönteminin belirlenmesi çalışmaları yapılmıştır. Üretim sonrasında yapılacak olan empedans tüpü ile ses yutma katsayısı ölçümleri için 29 mm çapında numuneler üretilmesi gerekmektedir. Bu bilgiler dikkate alınarak ekstrüzyon metodu ile üretim yöntemi seçilmiştir. Üretilecek numune karışımı vakumlu pres makinesine atılarak, ilk olarak makinede karışımının içindeki hava emilmiş ve makinenin çıkışında bulunan bir kalıp yardımıyla ekstrüzyon metoduyla numunelere silindir biçimi verilmeye başlanılmıştır. Silindir şeklinde ortaya çıkan numuneler 3 cm ve 5 cm kalınlığında kesilmiştir. Numuneler üretildikten sonra ses yutma katsayıları empedans tüpü ile ölçülmüş ve sonuçlar değerlendirilmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen sonuçlara göre, iç mekanda toplam yutuculuğun arttırılması istenilen durumlarda yeni üretilen malzemenin tuğla yüzeylere alternatif olarak kullanılabileceği görülmektedir. Ayrıca ölçüm sonuçları yeni üretilen malzemenin yansıtıcı paneller olarak kullanılabilme potansiyeli olduğunu göstermektedir.