Henryk Wieniawski'nin Op. 15 Keman ve Piyano için Orijinal bir Tema Üzerine Çeşitlemeler adlı eserinin keman çalma tekniği ve müzikal yorum bakımından incelenmesi

Abstract

Henryk Wieniawski'nin Op. 15 Keman ve Piyano için Orijinal Bir Tema Üzerine Çeşitlemeler Adlı Eserinin Keman Çalma Tekniği ve Müzikal Yorum Bakımından İncelenmesi başlıklı tez çalışmasında, bestecinin müzikal kişiliği, eserin yaratılış koşulları, eserdeki sağ el ve sol el teknikleri, müzikal ve teknik pasajlardaki duate yazımları ve parçanın yorumsal incelenmesi gibi eserle ilgili pek çok konu detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Diğer taraftan eser metni salt bir araştırma değil, aynı zamanda araştırmacının kendi yorumunu da ortaya koyarak daha önceki çalışlarla ortaya özgün bir çalış şekli oluşturma çabasını da içermektedir. Eserin güçlük seviyesi en zor aşamada değerlendirilmelidir. En zor teknikleri içeren eserin tamamı 12 dakika civarındadır (Bu süre, yorumcuların çalışlarına göre küçük değişiklikler göstermektedir). Genellikle parçanın zorluk seviyesi arttıkça müzikal ve teknik seviye de güzelleşmektedir. Eser keman edebiyatının en güç, aynı zamanda en güzel baş yapıtlarından biridir. Eser metni, yalnızca ileri keman seviyesindeki gençlere değil, aynı zamanda keman çalmayı bilmeyen ama eserle ilgilenen herkese hitap etmektedir. Bu nedenle terimler, çeşitli teknikler, eserin tarihi geçmişi gibi konular oldukça detaylı şekilde irdelenmiş ve ileriki bölümlerde açıklanmıştır. Kapsamlı bir araştırma için araştırılacak eserin yalnızca analizi yeterli olmayacaktır. "Eser hangi koşullarda yaratılmıştır, hangi teknikleri içermektedir, kendi yorumumuz yeteri kadar özgün müdür, araştırmaya katkı sağlayacak düzeyde midir" tüm bu konuların kapsamlı olarak incelenip özgün bir sonuca ulaştırılması gerekir. Bu nedenle araştırma dört ana başlıktan oluşmaktadır: Giriş bölümünden sonra ele alınan ikinci bölüm; bestecinin hayatı, eserleri, müzikal kişiliğiyle ilgili olan "Henryk Wieniawski'nin hayatı, müzikal kişiliği ve 19. yüzyıl keman ekolü üzerine incelemeler" kısmıdır. Bu bölümde bestecinin doğumundan itibaren ülkesi, eserleri, müzikal kişiliği ve diğer virtüoz-bestecilerle müzikal ilişkileri irdelenmiştir. Yorumlanan eserin bestecisinin kişiliği, diğer eserleri ve hayatı incelendiği takdirde daha başarılı bir sonuç, daha özgün bir yorum oluşturulacağı bir gerçektir. Üçüncü ana bölümdeki teknik inceleme kısmında, eserdeki sağ ve sol el teknikleri (bağlı spiccato, staccato, legato, vs.) ile duate ve yay yazımları incelenmiştir. Dördüncü bölümde ise eserin, teknik ve müzikal yorum analizi ile yapıtın baştan sona gerek teknik gerekse müzikal olarak nasıl yorumlanması gerektiği kapsamlı bir şekilde açıklanmıştır. Bu bağlamda dikkat edilmesi gereken önemli bir husus şudur: Yorumculukta ulaşılan bir son nokta yoktur. Yani "bu eser şöyle çalınmalıdır" diye bir araştırma olmamalıdır. Çünkü yorum bir duygu işidir. Her yorumcu aynı eseri değişik tarzda çaldığı gibi bir yorumcu aynı eseri diğer çalışında farklı çalacaktır, çalmalıdır. Örnek vermek gerekirse Barok Dönem'de spiccato tekniği yoktu, martele tekniği vardı. Ama Barok dönem bestecisi Johann Sebastian Bach'ın (1685 – 1750) keman konçertolarının hızlı pasajlarını spiccato çalan birçok yorumcu vardır. Hatta aynı yorumcu konçertoları farklı çalışlarında spiccato ve martele çalmaktadır. Bu nedenlerden dolayı eser metnindeki tüm yorumlar araştırmacının özgün yorumudur ve onu bağlar. Araştırmanın en önemli amacı, kesinlikle herkesin çalması gereken bir yorum şekline ulaşmak değil, eseri çalacak yorumcuların dağarcığına katkı sağlamaktır. Çünkü yorum asla tek olmamalıdır, her çalındığında farklılık göstermelidir.