Flanör düşünce ve fotoğraf

Abstract

Bu çalışmanın kapsamı, 19. yüzyılda yazılı basın alanından türeyen, kent izlenimlerine dayalı eserlerin sahibi ve aynı zamanda karakteri olan modern kent gezgini flanörün, düşünce patikalarında gezinen fotoğraf çalışmalarının nitel araştırma yöntemiyle incelenmesidir. Bunun için öncelikle modern kent, öncesi ve sonrasıyla kuramsal açıdan incelenmiş, ardından flanörün kavramsal çerçevesi literatür araştırması ve günümüzde benzer deneyim sahalarının incelenmesiyle ortaya konmuştur. Charles Baudelaire ve Walter Benjamin tarafından kavramsallaşan bu kurgusal karakterin modernitenin ve kentin rehberi olmasından hareketle kenti çeşitli yönleriyle fotoğrafik olarak üreten çalışmalar, fotoğrafçılarının kişisel deneyim sahaları ile birlikte ele alınmıştır. Bu doğrultuda kent, mekân ve zaman olarak iki büyük başlığa bölünmüş, fotoğrafik imgelerin ve niteliklerinin dolaşım ağının çözümlenmesi için ayrılmıştır. Fotoğrafçının kent ve çevresiyle ilişkisi, tercihlerini oluşturan ve yaklaşımına etki eden bireysel, toplumsal etmenler, sanatsal etkileşimler, yeni ifade yöntemlerinin araştırılması, aygıtın kendisinin sorgulanması gibi bir dizi öznel veriler de bu kapsamda kullanılmıştır. Fotoğraf gibi öznel/nesnel bir üretim aygıtının kenti çalışmalarına konu edinen üreticilerin elinde flanör düşünceyi oluşturan entelektüel gözlem, yürüme gibi mekâna ve zamana temas etmeyi gerektiren eylemleriyle birlikte kente bakmanın zengin duyusal haritalarını ortaya koyduğu tespit edilmiştir.