Abstract
Teknolojinin gelişmesiyle her disiplin gibi koruma süreçlerinin yürütülmesinde de daha etkin ve yetkin çalışma yöntemlerinin geliştirilmesi gündemdedir. Günümüzde Mimarlık, Mühendislik ve İnşaat sektörü (MMİ) tarafından yaygın biçimde kullanılan, yeni yapıların uygulama öncesi, sırası ve sonrası süreçlerinin parametrik dijital modellerle desteklendiği, proje ve yapı yönetim süreçlerinin daha verimli hale getirildiği BIM (Building Information Modelling) çalışma metodunun koruma bağlamındaki uyarlaması olan HBIM (Historic Building Information Modelling) halihazırda koruma paydaşlarının ve akademik çevrelerin popüler bir araştırma sahasıdır. BIM'in koruma süreçlerine entegrasyonu, koruma proje üretim ve belgeme süreçlerinin hızlandırılması, uygulamada verimlilik ve tutarlılıkların sağlanması açılarından önemli bir olgudur. Koruma literatüründe HBIM olarak geçen bu olgunun HBIM nesne kütüphaneleri aracılığıyla, koruma bağlamına uygun olarak geliştirilip, yaygınlaştırılması koruma disiplinin geleceğine yön vermesi beklenmektedir. Bu doğrultuda araştırmada BIM, HBIM, nesne kütüphaneleri kavramları hakkında gerekli literatürün yanında, bir HBIM nesne kütüphanesi oluşturma çalışması ortaya konulmuştur. Bu çalışmanın amacı İstanbul'da Erken Cumhuriyet ve Geç Osmanlı konut dokusunda sıklıkla karşılaşılan bir mimari öğe olan "giyotin pencere" kapsamında HBIM ortamında parametrik nesne kütüphanesinin oluşturulmasını denemek, oluşturulan bu ve benzeri kütüphanelerin koruma ve restorasyon proje süreçlerine getireceği olası katkılar ve yenilikleri tartışmaktır. Yapılan araştırmadan hareketle kütüphaneleri oluşturan HBIM nesnelerine tanımlanmış anlamsal ve geometrik parametrik bilgilerden istifade edilmesiyle koruma ve restorasyon proje süreçlerinin daha sistematik, etkin ve hızlı yürütülmesinin mümkün olacağı düşünülmektedir.