Susuz betonun mimari kullanım olanaklarının irdelenmesi

Abstract

Bu çalışmada içeriğinde su ve çimento bulundurmamasının yanı sıra fosil yakıt üretim süreçlerinde yan ürün olarak ortaya çıkan kükürtün bağlayıcı malzeme olarak kullanılması nedeniyle gelecekte önemli bir alternatif malzeme olması beklenen kükürtlü betonun ya da bir diğer adıyla susuz betonun sürdürülebilir mimarlık ilkeleri göz önünde bulundurarak mimari tasarımda kullanım potansiyelinin araştırması yapılmış ve bu bağlamda önerilerde bulunulmuştur. Çalışmada öncelikle susuz beton üzerine literatürde yer alan çalışmalar; malzemenin tarihçesi, içeriğinde yer alan malzemeler, üretim yöntemleri, özellikleri, kullanım alanları ve ülkemizdeki üretim potansiyeli incelenmiştir. Bu bölümün sonucunda malzemenin asit ve tuzlara karşı yüksek dayanım, hızlı priz alma, üretimde suya ve çimentoya ihtiyaç duymama, fiziksel ve kimyasal dayanım olarak geleneksel betona göre üstün olma gibi özellikleri görülmüş ve bu özellikler ele alınarak malzemenin potansiyeli görülmüştür. Takip eden bölümde susuz betonun sürdürülebilirliğe verebileceği katkıyı araştırmak adına, günümüzde en sık kullanılan yapı elemanlarından olan ve susuz betonun yerine bir alternatif olarak geçmesi hedeflenen portland çimentosu betonuyla karşılaştırmalar yapılmıştır. Bu karşılaştırmalarda sürdürülebilir mimarlık ilkeleri olan kaynakların yönetimi, yaşam döngüsü tasarımı ve yaşanabilir çevre sağlama yöntemleri ve altbaşlıkları üzerinden iki malzeme kıyaslanmıştır. İki malzemenin kıyaslanması sonucunda susuz betonun portland çimentosu betonuna kıyasla sürdürülebilir mimarlık prensipleri açısından kullanımının pek çok farklı başlıkta daha faydalı olacağı görülmüştür. Araştırmanın ana hedefi olan susuz betonun mimari tasarımda kullanım olanaklarının irdelendiği son bölümde, susuz beton, taşıyıcı sistem, servis sistemi ve yapı kabuğu sistemi olmak üzere yapıyı oluşturan üç sistemde kullanılan malzemelerin gereklilikleri üzerinden değerlendirilmiş, yapılan değerlendirmeler ışığında susuz betonun üç sistemde de başarılı bir şekilde kullanılabilirken, günümüzde kullanım olanakları açısından değerlendirildiğinde en mümkün olanının yapı kabuğu sistemi olduğu yapılan değerlendirmeler sonucunda görülmüştür. Son olarak sonuç ve öneriler bölümünde çalışmanın genel bir değerlendirmesi yapılmış, literatür taraması ve araştırma sırasında araştırmacının gözlemlediği, üzerine daha fazla çalışma yapılması gereken konular öneriler başlığı altında toplanmıştır.