Mimar Sinan Fine Arts University Institutional Repository
DSpace@MSGSÜ digitally stores academic resources such as books, articles, dissertations, bulletins, reports, research data published directly or indirectly by Mimar Sinan Fine Arts University in international standarts, helps track the academic performance of the university, provides long term preservation for resources and makes publications available to Open Access in accordance with their copyright to increase the effect of publications.Search MSGSÜ
Tophane-i Amire Müşiriyeti teşkilat yapısı
Abstract
Osmanlı Devleti'nin, erken devirlerinden itibaren askerî sistemi içerisinde önemli bir yer edinen Tophane-i Âmire, 1826'da Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması sonrasında askerî reformlar çerçevesinde Topçu Ocağı olarak hizmetini sürdürdü. Ardından da 1832 yılından itibaren Müşiriyet olarak kurumsallaşma süreci içerisinde bazı değişimlerle 1908 yılında lağvedilene kadar sanayi merkezi olması yanında pek çok hizmetleri ile varlığını devam ettirdi. Tanzimat sonrası devlet idaresinin merkezileştirilmesi kapsamında askeri bir kurum kimliğine kavuşturulan Tophane-i Âmire Müşiriyeti, bünyesinde barındırdığı fabrikaları ile Osmanlı kara ordusu askerî sanayiinin yegâne merkezi olma vasfını korudu. Bu yeniden yapılanma sürecinde merkezi idarî teşkilatı yanında bünyesine bağlı birçok birim, nezaret ve kurumun yönetimini de üstlendi. Tophane-i Âmire Müşiriyeti hem askerî sanayi hem de kendisine bağlı birbirinden farklı teknik ve fenleri ihtiva eden kurumların idaresini ve faaliyetlerini idare etti. Her ne kadar askerî sanayi kısmının idaresi ayrı tutulmaya çalışıldıysa da bu hususta bazı dönemler bir istikrar sağlanamadı. Bu çalışma ile 1832 yılında ihdas edilen Tophane-i Âmire Müşiriyeti'nin teşkilat yapısı, meclisleri, komisyonları, birimleri ve işleyişleri detaylı olarak incelendi. Bunun yanında merkez teşkilata bağlı olarak faaliyet gösteren tesisler ve fonksiyonları aydınlatıldı.
