Sanat ve mimarlık tarihi açısından Bomonti semtinin gelişimi

Abstract

XIX. yüzyıl, dünya kentleri açısından önemli bir dönüm noktası olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu'nda XIX. yüzyılda ekonomik ve teknolojik değişimler ışığında birçok alanda kentlerin alt ve üst yapıları, kent görünümü gibi şehir planlama aşamalarına öncelik verilmiştir. Bomonti semtinin oluşumu Osmanlı İmparatorluğu'nun Batı açılımları yaptığı bu zamanlarda gerçekleşmiş, yönetimde ve başkent İstanbul'da yaşanan değişimler semtin ortaya çıkışında doğrudan rol oynamıştır. Başlangıçta Pera bölgesindeki büyük yangınlar, İstanbul'da yaşanan nüfus artışı ve eski yerleşimlerin yetersiz kalması nedeni ile şehrin planlı bir şekilde kuzeye doğru (Pangaltı- Şişli- Nişantaşı aksı) genişletilmesi gibi nedenler "Feriköy- Bomonti" hattını ön plana çıkarsa da aslında bu semt, Bomonti Bira Fabrikası'nın bölgeye kurulmasıyla oluşmaya başlamıştır. Uzun bir süre sanayi bölgesi ve modern yaşam alanı ikileminde kalan semt 1952 yılında sanayi bölgesi ilan edilmesiyle bir dönüşüm daha yaşamış 1955 yılında ise İstanbul Sanayi Planı dışında bırakılıp sonra sanayi tesislerinin bu bölgede açılması yasaklanmıştır. 2000'li yıllarda hız kazanan ve günümüzde hala devam eden kentsel dönüşümden en çok etkilenen semtlerden biri olan Bomonti günümüzde; eğitim kurumları, eğlence mekânları, plazaları ve rezidansları ile bambaşka bir görünüme ulaşmıştır. Bu tez kapsamında Bomonti Semti'nin başlangıcından bu yana yaşadığı değişimler, sanat ve mimarlık tarihi açısından incelenmiştir.