Ayın İzi 15 / 2002

Abstract

Biz bu 19 Mayıs'ta gençlerin Atatürk'ü nasıl değerlendirdiklerini kendilerinden duymak istedik. Atatürk 'ün 1919' da Samsun 'a çıkışının arka planında ne gibi olayların yer aldığını Barış Esmer şöyle anlattı: "İstanbul işgal altındaydı. Bütün sakınmalara rağmen yine de bin türlü korkunç saldırı sahnesi eksik değildi. M. Kemal mevcut yönetimin aksine kurtuluşu kendi milletinde görüyordu. İstanbul'da kaldığı 13 Kasıııı-16 Mayıs 19 I 9 tarihleri arasındaki süreyi çok dikkatli bir politika izleyerek geçirdi. Askeri becerisini savaş alanlarında defalaını kıınıclamış bu eşsiz deha M. Kemal, zama111 geldiğinde sistemleri lehine kııllanabilmeyi de başardı. Kendini bir tanıftaıı Vahdettin ·e bir taraftan da İngilizlere kabul ettirdi. Etkileyici tarzıyla. Ali Fuat gibi dostlarının telkinleriyle bir İngiliz sempatiza111 olduğu kcıms1111 oluştıırdıı. Geriye yetkiler alarak Anadolu ·ya çıkması kalmıştı. Onca olııınsuz koşullara rağmen Samsun 'a ayak baslı. Sistem tıkanıklığından yakınanlar. bundan 84 yıl önce olduğu gibi bu gün de kıırtuluşu Batı kaynaklı reçetelerde arayanlar kim bilir belki de bu hikayeyi dinlerler ve anlarlar." M. Kemal Kmtuluş Savaşını ba~latmadan önce daha Sofya'da genç bir askeri ateşe olduğu yıllarda Avrupalı modern kadınları yakından tanımıştı. Bir Bulgar generalinin kızı olan arkadaşına "Türkiye "de kızlar ve kadınlar yüzlerini feraceyle gizlemek ve esir gibi yaşamak zorunda bırukılınışlı.ırdır. Onları bu dıırumdaıı kurtıırmayı ne olıırsa olsun bir gün mutlaka deneyeceğim" demişti. Türkiye'de Atatürk'ün kadınlar için yaptığı devrimi Lale Dayıoğlu şöyle anlattı: "M. Kemal Ulusal Kurtulıış Savaşı sırasındtıki fedakarlıklarıyla Türk kadınınııı hak ettiği konumun farkındaydı. Kal dınla erkeğin insan kimliğinde eşitlenme/ eri için her siyasi ortamda kadınların lehine yasafilr çıkarıp. halkın önünde açık bir ideolojik mücadele vemıiştir. Bu çabiJ/ar kapsamında toplum yaşamının her ;ı/arıında kadının yer almasını kolaylaştırmak için kendi özel yaşamını bile disiplin altına almıştır. Eşini seçmekten. manevi kızlarının meslek seçimine, u/ıısal ve uluslararası temsillerde kadınlara özel yer vermesine kadar bu özenin sayısız örneklerini görebiliriz. Cumhuriyet kadını da Kavay-ı Milliye ruhıınun. özgürlük ve çağdaşlığın, toplumdaki. anlamını ve önemini iyi kavramıştır. Çağdaş. cesur. kişilik sahibi bir insan olarak aktif kadın modelini yaratııwyı bnşannıştır. Cumhuriyetin tonınlan olan bizler de, bu zihniyeti dev;ını ettirebilmek için ülkenin sorunlarına sahip çıkan. emeğe saygılı, özgür düşünceli. bireyselliğini kendi tercihleri doğrultusunda yaşayan kuşak olarak. her alanda bilinçli adımlarımızı atillken asla tereddüt etmeyeceğiz!" Gençler uluslararası ilişkilerde Atatürk 'iiıı bağımsızlık eylemini. toplumsal düzeyde de eşitlik anlayışını vurguladılar. Onlara Atatürk'ün başlattığı eylemlerin sürdüriicüleri olarak güveniyoruz! ... Doç. Dr. Müzeyyen Güler Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi