Geç Modern Dönem konut mimarlığında çiçekliklerin cephe dilindeki yeri: Bağdat Caddesi apartmanları

Abstract

1960'lı ve 1970'li yılların nitelikli konut yapılarından sayılan İstanbul, Kadıköy, Bağdat Caddesi bölgesindeki apartmanların cephe biçimlenişinde, traverten kaplamalar, güneş kırıcılar, stilize balkon korkulukları ve dekoratif panoların yanı sıra çiçeklikler de önemli bir yer tutar. Çiçeklik ögesi, bu apartmanlarda çok sık rastlanan bir cephe niteliğidir ve farklı mimarlar tarafından yapılmış apartmanlarda bile benzer bir tasarım dili ile şekillendiği görülür. Bununla beraber, aynı dönemde, gerek İstanbul'da, gerek Türkiye'nin diğer kentlerinde apartman yapılarında çiçeklik unsuruna hem daha seyrek rastlanır, hem de bu ögeler diğer bölgelerde genelde daha farklı morfolojilerde ele alınmıştır. Makale, alandaki çiçeklikleri, türü, cephe kompozisyonundaki yeri ve malzemesi ile ele alarak, Bağdat Caddesi'nin farklı alanlarından seçilen on dört apartman yapısı üzerinden morfolojik anlamda incelemeyi ve dönemin mimarlık ortamı çerçevesinde ele almayı amaçlamaktadır. Morfolojik inceleme, bölgedeki çiçekliklerin, bilhassa cephe kompozisyonu ve kullanılan malzemeler ile dönemin benzer örneklerinden ayrıştığını gözler önüne serer. Böylece, katı Modernist dili yumuşatan, yapı cephesine hareket katan ve bölgenin sayfiye geçmişiyle de ilişkili olan bu yapı unsurlarının, Bağdat Caddesi'ndeki Geç Modern Dönem apartmanlarına özgün bir mimari kimlik kazandırmış olmakla kalmayıp, bölgedeki mimari dokunun oluşumuna önemli bir katkı sağladığı da görülür.