Açık Geçirgen Mahalle Kavramı ve Levent Bölgesi’nde Açık Geçirgen Mahalle Sisteminin Geliştirilmesine Yönelik Tasarım Kriterlerinin Tanımlanması

Abstract

Levent Bölgesi’nde, yaklaşık üç kilometrelik yürünebilir nitelikteki kentsel kamusal ve özel alanların kademelenmesiyle oluşan ve mahallelerin işlev odaklarını birleştiren geçitler, sokaklar, caddeler sisteminin oluşturduğu kentsel doku, farklı dönemlerde tasarlanmış Açık Geçirgen Mahalleleri birbiriyle ilişkilendirerek yaşayan bir sistem oluşturmaktadır. Bu bağlamda makale, Levent Bölgesi için geliştirilen üniversite araştırma projesinin sonuçlarını değerlendirmektedir. Açık Geçirgen Mahalle kavramı, kentsel mekânın f iziksel bileşenlerinin dinamik etkileşiminden yola çıkarak mahallenin yeniden tanımlanması üzerine geliştirilmiştir. Araştırma yöntemi iki aşamada ele alınmış; mekânın yapısal bileşenleri ve kullanıcı deneyimi üzerinden geliştirilen analitik çalışmalar ortak bir kentsel rota üzerinde sorgulanmıştır. İlk aşama, yaklaşık otuz yıllık bir süreçte yerel imar planlarının oluşturduğu yapısal özellikler ve mekânsal planlama ve tasarım kurgusuna dayalı analizleri içermektedir. İkinci aşama, Açık-Geçirgen Mahalle ile ilgili mekânsal analizler sonucunda elde edilen verilerin kullanıcı deneyimi üzerinden günlük yaşamda nasıl karşılık bulduğunu ortaya koymak üzere yapılandırılmıştır. Sonuç olarak, araştırma projesi kapsamında, İstanbul Levent Bölgesi olarak tanımlanan; Levent, Akatlar, Etiler ve Uçaksavar alt bölgelerinin oluşturduğu kentsel sistem üzerinde, Açık Geçirgen Mahalle kavramına ait nitelikler belirlenmiştir. Elde edilen bulguların kentsel tasarım disiplini çerçevesinde değerlendirilmesiyle Levent Bölgesi'nde mekânsal belleğin devamlılığını sağlayacak, yaşam kalitesini artıracak tasarım kriterlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır.

The urban texture formed by the hierarchic relations of walkable urban public and private areas of approximately three kilometres in the Levent Region and the system of passages, streets and avenues that combine the functional focal points of the neighbourhoods, creates a living system by linking the residential areas that have been designed in different periods. In this context, the article evaluates the results of the university research project developed for the Levent Region. The concept of Open-Permeable Neighbourhood is considered as a spatial reading methodology developed on the redefinition of the neighbourhood based on the dynamic interaction of the physical components of the urban space. The research method in question has been considered in two stages. The first stage includes analysis based on the structural features and the spatial planning and design setup created by the local development plans in a period of approximately thirty years. The second stage is structured in order to reveal how the data obtained about the Open-Permeable Neighbourhood as a result of spatial analysis corresponds to daily life through the user experience. In this context, the defined spatial analysis method was used and the characteristics of this phenomenon were determined. By evaluating the findings obtained within the framework of the urban design discipline, it is aimed to reveal the design criteria that will ensure the continuity of the spatial memory in the Levent Region and increase the quality of life.