Endüstri ürünleri tasarımı lisans programlarında, proje öncesi yeterlilik kazanımı : MSGSÜ örneği üzerinden bir inceleme

Abstract

Bu çalışmada, endüstri ürünleri tasarımı disiplinine ilişkin lisans programında yer alan EÜT “Proje“süreci öncesinde kazanılması beklenen tasarım yetilerine odaklanılarak, tasarım eğitiminin tarihsel gelişim sürecinde temel yeterlilik olgusunun yeri ve önemi irdelenmektedir. Bu bağlamda, bir endüstri ürününe ilişkin “biçim“ yaratma ve bu biçimi algılama sorunları ele alınarak, özellikle MSGSÜ-Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’nün tarihçesi ve günümüze taşınan etkileri açısındanürün tasarımına temel oluşturan bileşenler incelenmektedir.Süreç odaklı, bütüncül bir anlayışın izlendiği bu çalışma, tasarım alanında ortaya çıkan teori ve pratik arasındaki dengeli etkileşimden yola çıkarak, biçim yaratma süreçlerine ait dinamikleri hem düşünsel olarak ve hem de uygulama alanında irdeleyen bir tasarım araştırmasıdır. Bu sebeple, bir tasarımcı adayı olarak eğitim alan öğrencinin belirtilen öğretim döneminde, bir endüstri ürününün aşamalı olarak ortaya çıkma işlemive ürüne ait nitel özelliklerin, ürünün biçimi ile nasıl ilişkilendiği araştırılarak, geliştirilen yaratıcı süreçlerin tasarım eğitimi açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Tezi oluşturan yedi bölümde; ürün tasarımına ilişkin temel kavramlar, ilkeler ve yöntemlerile yaratıcılık kavramı ve algılama süreçleri incelenerek, bir endüstri ürününün tasarım aşamalarına etkilerininincelendiği literatür araştırması,belirlenen metodoloji ve araştırma konusunun uygulamaya yönelik alan çalışması ortaya konmuştur.Alan çalışması sırasında, lisans programında, proje öncesi yeterlilik kazanımında en önemli derslerden biri olan “Ürün Tasarımına Giriş“ dersi kapsamında yapılan öğrenci çalışmaları seçilmiş; yapılan her uygulamatanımlandıktan sonra, belirlenen kriterlere göre, uygulamanın öğretim yarıyılı içerisindeki durumu değerlendirilmiştir. Araştırma süresince gerçekleştirilen bütün incelemeler ve ortaya çıkan veriler gözetilerek; eğitim müfredatı içinden beş öğretim yılı esas alınarak, iki yüz elli adet öğrenci üzerinden beş yüz doksan adet pafta değerlendirilerek tarama yapılmıştır. Bu tarama süresince elde edilen bulgular doğrultusunda, endüstri ürünleri tasarımı eğitiminde, ürün analizine ve gerekçeli ürün biçim sentezlemeye dayalı uygulamalar üzerinden elde edilen veriler ile karşılaştırmalı bir inceleme yapılarak çözüm önerilerine ulaşılmış, MSGSÜ-Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’nün proje öncesi hazırlık süresince özellikle ürün biçimi oluşturmaya yönelik bir tasarım süreci incelemesi ve metodoloji örneği sunulmuştur.