Korumada 50 yıl: 17-18 Kasım 2005

Abstract

Sayın okurlar, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nin desteği ile Mimarlık Bölümü, Restorasyon Ana Bilim Dalı tarafından bu yılın başlangıcında "Korumada 50 Yıl" başlığı altında, ulusal düzeyde bir sempozyum düzenlenmesi kararlaştırılmış ve ilgili kurumlara katılımda bulunmaları için davetiye gönderilmiş idi. Sempozyum davetiyesinde, sempozyumun amacı ve varılması istenen hedefler kısaca şu şekilde belirtilmekte idi: Türkiye Cumhuriyeti toprakları üzerinde tarih öncesi devirlerden itibaren farklı zamanlarda ve farklı coğrafyalarda ardarda yer almış uygarlıkların, günümüze gelebilmiş örneklerinin korunması gerektiğinin toplumun her kesimi için ne anlam taşıdığının irdelenmesi ve koruma bilincinin hangi düzeyde olduğunu belirlenmesi, bugüne kadar bu konuda yapılanları ve yapılmayanları değerlendirerek bir sonuç elde etmek. Türkiye'de bu güne kadar kültür ve doğa varlıklarının korunmasında, genelde, bireysel tutum ve davranışlar ön plana çıkmaktadır. Kurumsal ve organize koruma eylemleri az sayıda görülmekte ve sonuçları tatmin edici olmamakta, bazen de tahrip edici sonuçlar doğurmaktadır. Çözümler düşünüldüğünde akla ilk olarak eğitim gelmektedir. Yüksek eğitim kurumlarında, spesifik eğitimin yanı sıra farklı eğitimlerde de, örneğin, hukuk, ekonomi ve bütün mühendislik dallarında korumaya yer verilmesi gerekmektedir. Koruma eğitimi, toplumun genel eğitiminin içinde yer almalıdır. Çalışmalar süresince "neden elli yıl?" sorusu gündeme gelmiştir. Elli yılın belli bir olayın başlangıç tarihi olduğu söylenemez. Ancak, Türkiye'de kültür ve doğa varlıklarının korunması olayı son elli yıldır yasal bir süreç içinde süregelmektedir. Bu nedenle sempozyumu düzenleme kurulları bu başlığı benimsemişlerdir. Bu kitabı sunarken işaret etmek istediğim bir başka husus ise başta İstanbul olmak üzere, bazı tarihi kentlerimizin bünyelerinde barındırdıkları tarihi, kültürel, sanatsal ve izlenim değerlerinin tehdit altında bulunmalarıdır. Parasal olanakların çok büyük boyutlara eriştiği ortamlarda, o kenti kent yapan kültürel ve tarihi değerlerin göz ardı edilmesi buna karşın kentin siluetini, yaşamının akışını olumsuz yönde etkileyecek, yüzyıllardır süregelen yöresel dokusunu bozacak; ayrıca sosyal ayrımı belirginleştirecek girişimlere başlanması endişe vericidir. Yukarda sadece birkaçı, kısaca değinilen konulara daha başkaları da eklenebilir. Ülkemizdeki koruma olayının eğitimden başlayıp karar aşamasına ve uygulamasına kadar yaşanan sürecin yeni bir yüzyılın başlangıcında bir değerlendirilmesinin uzmanlar ve bu konuya gönül verenlerce bu sempozyum içinde yapılacağına inanıyorum. Kitap içinde yayınlanan bildiriler büyük ölçüde bu konuya değinmişlerdir. Sempozyuma gelen bildiri sayısı 83 adet olup bunların 33 adedi konu ile doğrudan ilgili olmaları nedeni ile kitapta yer almışlardır. Bizlere gelen bütün bildiriler ayrı ayrı değer taşımakta idiler, ne var ki sempozyum teması dışında olanlara bu kitapta üzülerek yer veremedik. Basılacak bildirilerin seçiminde özenle çalışan, başta Üniversitemizden emekli olmasına rağmen bizlere katılan hocamız Prof. Dr. Haluk SEZGİN'e, Bilimsel Danışma Kurulu'na, Düzenleme Kurulu'na, Sempozyum Sekreteryasına ve son olarak özellikle maddi ve manevi desteğini gördüğümüz Üniversitemiz Rektörlüğü'ne teşekkür eder, gelecekte, kültür ve doğa varlıklarımızın gerektiği gibi korunacağı bir ortam oluşmasına katkıda bulunacağını umarak, bu kitabı sayın okurların istifadesine sunarım. / P. İlgi AŞKUN